تاثير افزايش سن بر مناطق مستعد گرفتگي در سيستم ورتبروبازيلار: مطالعه معيار شاخص برش نوساني و تنش برشي ميانگين ديواره

Aging effects on atherosclerosis susceptible sites in vertebrobasilar system: studying oscillatory shear index and averaged wall shear stress criteria

انسداد شريان سيستم ورتبروبازيلار از جمله عوامل خطرساز در بروز مرگ و ميرهاي ناشي از سكته مغزي است كه احتمال گرفتگي اين عروق شديدا وابسته به سن افراد ميباشد. در اين مطالعه ناحيه‌هاي مستعد گرفتگي در سيستم ورتبروبازيلار در سنين مختلف 20، 50 و 70 مورد بررسي قرار گرفته است. روش تحقيق به صورت عددي بوده و از نرم‌افزار فلوئنت به منظور حل معادلات استفاده شده است. به وسيله‌ي شبيه سازي جريان خون در سيستم ورتبروبازيلار ناحيه‌هاي مستعد گرفتگي مورد بررسي قرار گرفته است. جهت تعيين نواحي مستعد گرفتگي، مقادير بحراني تنش برشي ميانگين ديواره و شاخص برش نوساني مورد استفاده قرار گرفته است. توزيع تنش برشي ميانگين ديواره و شاخص برش نوساني بر روي سيستم ورتبروبازيلار فرد 20 ساله نشان مي‌دهد كه احتمال گرفتگي در اين سن چندان بالا نمي‌باشد؛ اما با افزايش سن، مقادير شاخص برش نوساني به ويژه در شريان ورتبرال راست و در محل اتصال عروق ورتبرال به طور قابل ملاحظه‌اي افزايش پيدا مي‌كند و به حد بحراني مي‌رسد، وسعت مناطقي كه داراي تنش برشي ميانگين ديواره پاييني مي‌باشند نيز به شدت افزايش پيدا مي‌كند. نتايج نشان مي‌دهد كه با افزايش سن و رسيدن به سن 70 سالگي، ناحيه مستعد گرفتگي در محل اتصال عروق ورتبرال به سوي شريان ورتبرال راست پيش‌روي مي‌كند و بر وسعت منطقه‌ي مستعد گرفتگي مي‌افزايد. هم‌چنين خطر گرفتگي در ساير محل‌هايي كه در سن 50 سالگي نيز احتمال وقوع گرفتگي در آن‌ها وجود دارد، در سن 70 سالگي به طور محسوسي افزايش پيدا مي‌نمايد.

Vertebrobasilar system stenosis is one of the risk factor for deaths caused by stroke, the risk of stenosis in these arteries are highly depend on the people’s age. In the present study, atherosclerosis susceptible sites in vertebrobasilar system at different ages 20, 50 and 70 have been investigated. Numerical method (Fluent software) is employed to solve the equations. Blood flow is simulated in these arteries to investigate probable risky sites (prone to stenosis). To find these locations, critical values of the averaged wall shear stress (AWSS) and oscillatory shear index (OSI) have been studied. By considering the AWSS and OSI criteria in 20 years old person it becomes clear that the risk of stenosis is not considerable at this age, somehow ageing increases OSI figures in the right vertebral artery and in its junction reaching to the critical values, besides at this age, the area of the sites with lower amount of AWSS are stretched significantly. At the age of 70, risky sites are expanded toward right vertebral artery. Furthermore the risk of stenosis in all determined risky sites of age 50 increased at the age of 70.