كارائي مصرف آب و بهره وري آب در ژنوتيپ هاي سيب زميني تحت تنش كم آبي

شناخت ارقام مقاوم به خشكي جهت حفظ منابع آب و ارتقاء بهره وري از راه كارهاي توسعه كشاورزي پايدار در مناطق خشكي مانند ايران مي­باشد. به منظور شناخت ميزان حساسيت ژنوتيپ­ هاي مختلف سيب­ زميني به تنش كم آبي، پژوهشي به صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار طي دو سال اجرا گرديد. ژنوتيپ­ هاي سيب زميني در 11 سطح (آگريا، كايزر، ساوالان، سانته، مارفونا، هرمس، جلي، پيكاسو، ميلوا، 1-397081، 2-397069) و تيمار آبياري در دو سطح (تنش و شاهد) اعمال شد. در ابتدا آبياري به روش تيپ و نرمال انجام و در مرحله تشكيل غده، آبياري تيمار تنش قطع و تيمار شاهد به صورت نرمال آبياري گرديد. پس از اينكه كمبود رطوبت خاك به نود درصد رسيد، مجدداً آبياري انجام تا خاك به ظرفيت زراعي رسيده و تا انتهاي دوره رشد آبياري به صورت نرمال انجام گرفت. نتايج تجزيه مركب آناليز داده­ هاي دو سال، كاهش عملكرد بيولوژيك، وزن تر غده سالم، وزن تر غده سالم قابل فروش، حداكثر شاخص سطح برگ، وزن خشك، تبخير و تعرق و مصرف آب در ژنوتيپ ­ها تحت شرايط تنش نسبت به شاهد نشان داد. بهره­ وري آب بر مبناي وزن تر غده سالم و غده سالم قابل فروش در اكثر ژنوتيپ­ ها تحت شرايط تنش كاهش يا تمايل به كاهش داشت. همچنين كارآئي مصرف آب بر مبناي عملكرد غده سالم و عملكرد غده سالم قابل فروش در هر دو سال در شرايط تنش نسبت به شاهد در همه ژنوتيپ ­ها بجز 2-397069 كاهش يافت. بيش ترين ميزان بهره ­وري آب بر مبناي وزن تر غده سالم قابل فروش در هر دو سال در تيمار تنش در ژنوتيپ 2-397069 به ترتيب 41/5 و 5 كيلوگرم بر مترمكعب مشاهده گرديد. بر اساس نتايج حاصل از اين آزمايش اجراي تحقيقات تكميلي به منظور دستيابي به ژنوتيپ مناسب سيب ­زميني براي شرايط كم­ آبي و واقعي كشور با توجه به تنوع فصل كاشت، مكان­، شرايط آب و هوايي، كيفيت سيب­ زميني بذري، نيروي متخصص و ... پيشنهاد مي­گردد.