دزيمتري زيستي براي تعيين پرتوهاي يونيزان

Biological dosimetry for the identification of ionizing radiation exposure

زمينه و هدف: مهمترين هدف دزيمتري، كنترل منظم ميزان پرتوگيري افراد است. در اين راستا به منظور تخمين دز روش هاي مختلفي طراحي شده اند كه دزيمتري زيستي يكي از آنهاست. روشهاي دزيمتري زيستي را مي­توان در سه گروه كلينيكي، بيولوژيكي (ژنتيكي و سيتوژنتيكي) و فيزيكي دسته بندي نمود. از مشخصه هاي يك روش دزيمتري زيستي ايده آل مي توان به حساسيت بالا، پوشش كامل به محدوده وسيعي از دزها، توانايي تميز تابش مزمن از حاد و عدم وابستگي به سن و جنس اشاره كرد. هدف از اين مطالعه ارزيابي و مقايسه روش­هاي مختلف دزيمتري زيستي است، كه در حال حاضر مورد استفاده قرار مي­گيرند. مواد و روش كار: در اين مطالعه مروري مقالات مختلف در زمينه دزيمتري زيستي بررسي شد. سپس با انتخاب كليد واژه هاي مناسب، جديدترين و مهمترين اطلاعات گرد آوري و استفاده گرديد. يافته ها: روشهاي ژني عليرغم حساسيت بالا، اختصاصيت كمي دارند. سنجش دي سنتريك در لنفوسيتهاي خون محيطي كماكان به عنوان روش ايده آل در بين روشهاي دزيمتري زيستي مطرح است با اين حال دو تكنيك بيودزيمتري FISH و EPR به دليل ثبات زماني پاسخ، اخيرا مورد استفاده گسترده اي قرار گرفته اند. نتيجه‌گيري: روش هاي بيودزيمتري پرتوهاي يونيزان از تنوع بالايي برخوردار هستند. اما معرفي يك روش ايده آل، كه براي تمامي جنبه ها و كاربردها مناسب باشد امكان پذير نيست. با اين حال در صورت استفاده از چند روش به طور مكمل مي توان به نتايج مفيدي دست يافت.

Background Objectives: Systematic monitoring of exposure levels for radiation workers and other employees who might recive radiation is the main objective of dosimetry. Biodosimetry is the choice method to assess radiation dose of those exposed unplanned. Biodosimetry may be performed by three techniques: clinical methods, biological methods by genetic and cytogenetic analysis (including dicenteric assay, micronuclei assay, translocation analysis (FISH) and PCC analysis) and biodosimetry based on physical factors (including EPR and OSL). The ideal biodosimetry method is the technique which that offers accurate estimation of accidental or unplanned doses immediately following to exposure, in emergency cases. Other characteristics of an ideal biodosimetry method are high sensitivity, coverage to a wide range of doses, ability to distinguish between acute and chronic exposure. The aim of this study was to comparison of various biodosimetry methods used currently. Material Methods: In this study, relevant articles on biological dosimetry have been reviewed. Then, specific keywords were selected  based on the aim of study and the most recent publication in this field, were collected. Results: Gene expression methods have high sensitivity and low specificity. Dicentric chromosomes in human lymphocytes is still as ideal method of biodosimetry methods. However FISH and EPR techniques Because of the time stability of response, has recently been used widely. Conclusion: Evaluation of various biodosimetry techniques is evident biodosimetry is a practical method, but no single technique may be appropriate to apply for all applications. However, combined methods (especially physical and biological methods) can be helpful. Key words: Biodosimetry, Ionizing Radiation, Dose Assessment