بررسي كارآيي انرژي در گوسفند نژاد زل تحت نظام دام داري سنتي متكي به مرتع (مطالعه موردي: مراتع بلده نور)

به­منظور بررسي كارآيي انرژي در گوسفند نژاد زل تحت نظام دام­داري سنتي متكي به مرتع، سه دام­دار در سه روستاي مختلف از توابع بلده (دويلات، چل و بلده)انتخاب شدند. فعاليت­هاي دام اعم از چريدن، نشخوار كردن، راه­پيمايي، شرب آب و استراحت، از زمان شروع حضور در عرصه مرتع (15 فروردين) تا ابتداي فروردين سال بعد ثبت و تخمين انرژي مصرفي با دو روش معادلات ماف و ضرايب نيكول انجام گرفت. براي صحت­سنجي اين دو روش، علوفه مصرفي دام بررسي و ميزان انرژي متابوليسمي آن تعيين شد. نتايج نشان داد در نظام دام­داري سنتي منطقه بلده پنج دوره­ي كاري متفاوت وجود دارد كه از نظر فعاليت دام­داراي متفاوت هستند. پس از تعيين انرژي متابوليسمي علوفه مصرفي مشخص شد كه ضرايب نيكول نتايج دقيق­تري نسبت به معادله ماف داشته و كليه محاسبات بعدي بر پايه ضرايب و روش نيكول انجام گرفت. در نهايت، مجموع انرژي مصرفي فرآيند دام­داري در طول يك­سال در سه منطقه دويلات= 789132 ، چل= 85/741830 و بلده=2/880641 مگاژول به­دست آمد و انرژي حاصله محصولات توليدي دويلات= 272600 ، چل= 243750 و بلده=334165 مگاژول تخمين زده شد. از تقسيم انرژي توليدات دامي بر انرژي مصرفي فرآيند دام­داري، كارآيي انرژي در هر سه منطقه تعيين، به­طوري­كه كارآيي انرژي در بلده حدود 38 درصد، در دويلات 5/34 درصد و در چل حدود 33 درصد تعيين شد.