اثربخشي آموزش شناختي رفتاري بر كاهش علايم تروماي ثانويه در همسران جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از آسيب

Effectiveness of Cognitive Behavioral Training on Reducing the Secondary Trauma Symptoms of PTSD Veterans\ Wives

اهداف: تروماي ثانويه، پيامد روان‌شناختي ناشي از ارتباط مستقيم و طولاني‌مدت با فرد مبتلا به اختلال استرس پس از آسيب است. هدف اين پژوهش، بررسي اثربخشي آموزش تكنيك‌هاي شناختي رفتاري با كنترل اثر متغير افسردگي، اضطراب و استرس در كاهش علايم تروماي ثانويه در همسران جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از آسيب بود. ابزار و روش‌ها: در اين پژوهش نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون پس‌آزمون با گروه كنترل، 22 نفر از همسران جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از آسيب مراجعه‌كننده به بيمارستان روان‌پزشكي صدر تهران در سال 1392 مورد مطالعه قرار گرفتند. اين افراد كه در آزمون تروماي ثانويه نمره بالايي را كسب كرده بودند به‌تصادف در دو گروه آزمايشي و كنترل جايگزين شدند. ابزار پژوهش، پرسش‌نامه اطلاعات جمعيت‌شناختي، پرسش‌نامه استرس پس از ضربه ثانويه و پرسش‌نامه افسردگي، اضطراب و استرس بود. گروه آزمايشي به‌مدت 13 جلسه 135دقيقه اي به‌صورت هفتگي تحت آموزش تكنيك هاي شناختي رفتاري قرار گرفتند. تحليل داده‌ها توسط آزمون‌هاي تحليل كوواريانس تك‌متغيري و چندمتغيري انجام گرفت. يافته‌ها: ميانگين نمرات آزمون تروماي ثانويه و مولفه هاي مزاحمت، اجتناب و برانگيختگي در همه موارد در پس‌آزمون گروه آزمايش پايين‌تر از گروه كنترل بود. آموزش تكنيك‌هاي شناختي رفتاري با كنترل اثر متغير افسردگي، اضطراب و استرس در كاهش علايم تروماي ثانويه در همسران جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از آسيب اثربخش بود (05/0p<). نتيجه‌گيري: آموزش تكنيك‌هاي شناختي رفتاري در كاهش علايم تروماي ثانويه، از كارآيي لازم برخوردار است.

Aims: Secondary trauma is a psychological consequence of direct and prolonged contact with a post traumatic stress disorder person. The purpose of this study was to evaluate the efficacy of instruction of cognitive behavioral techniques on reduction of secondary trauma symptoms in wives of post traumatic stress disorder veterans, with controlling the effect of depression, anxiety and stress. Materials Methods: In this quasi experimental research with pretest posttest with control group design, 22 spouses of post traumatic stress disorder veterans referred to Sadr Psychiatric Hospital of Tehran, Iran in 2013 were studied. The people who have attained high score on the secondary trauma test were randomly assigned to two experimental and control groups. The research instruments were a demographic questionnaire, questionnaire of secondary post traumatic stress, and questionnaire of depression, anxiety and stress. The experimental group was weekly taught cognitive behavioral techniques in 13 sessions in 135 minutes. The analysis of data was performed by univariate and multivariate analysis of covariance. Findings: The mean of secondary trauma and components of intrusion, avoidance, and arousal in all cases in the experimental group were lower than the control group. Instruction of cognitive behavioral techniques with controlling the effect of depression, anxiety and stress was effective in reduction of secondary trauma symptoms in wives of post traumatic stress disorder veterans (p<0.05). Conclusion: Teaching the cognitive behavioral techniques is an effective strategy for reducing the symptoms of secondary traumatic stress.