اثربخشي درمان فراشناختي بر بهبود حافظه‌هاي كلامي و كاري در جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه

Effectiveness of Metacognitive Therapy to Improve Verbal and Working Memories in PTSD Veterans

اهداف: يكي از فرآيندهاي روان‌شناختي كه در ايجاد و تداوم اختلال استرس پس از سانحه نقش بنيادي را بازي مي‌كند، حافظه است. هدف پژوهش حاضر، بررسي اثربخشي مداخله فراشناختي بر سطوح حافظه كاري و حافظه كلامي در جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه بود. ابزار و روش‌ها: پژوهش نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون پس‌آزمون حاضر در كليه جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه مراجعه‌كننده به مراكز مشاوره شهر‌هاي اصفهان و نجف‌آباد در بهار و تابستان 1393 بود. از بين اين افراد 30 نفر به‌روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفي در گروه‌هاي آزمايش و كنترل قرار داده شدند. ابزار پژوهش، پرسش‌نامه اطلاعات جمعيت‌شناختي، آزمون حافظه كلامي وكسلر و تكليف حافظه كاري ان بك بود. هشت جلسه درمان گروهي فراشناختي براي گروه آزمايش انجام شد. آزمودني‌ها در هر گروه قبل از مداخله و در پايان مداخله مورد آزمون قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از تحليل كواريانس چندمتغيره و توسط نرم‌افزار آماري SPSS 18 تحليل شدند. يافته‌ها: در مرحله پس‌آزمون، گروه آزمايش بهبود معني‌داري در متغيرهاي حافظه كاري و حافظه كلامي نشان دادند (05/0p<). همچنين تفاوت معني‌داري در مولفه‌هاي حافظه كلامي ساده و سطح دوم حافظه كاري مشاهده نشد. نتيجه‌گيري: درمان فراشناختي بر بهبود عملكرد حافظه كاري و كلامي بيماران مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه موثر است.

Aims: Memory is one of the psychological processes that plays a major role in creating and sustaining post traumatic stress disorder. The purpose of this study was to determine the effectiveness of Metacognitive therapy on working memory and verbal memory in veterans with post traumatic stress disorder patients. Materials Methods: This quasi experimental research was conducted with pretest posttest design in all post traumatic stress disorder patients who were referred to the consultant centers of Esfahan and Najafabad cities, Iran, in spring and summer 2014. Among these, 30 patients were selected by available sling and were randomly divided into experimental and control groups. All patients were assessed by demographic information questionnaire, Beck Depression Inventory, Beck Anxiety Inventory, Wechsler test of verbal memory WMS II N back at pretest and posttest. The experimental group received 8 metacognitive therapy sessions. Subjects in each group were tested before and after the intervention. Data were analyzed by MANCOVA in SPSS 18 software. Findings: At posttest, the experimental group showed a significant improvement in working memory and verbal memory (p<0.05). Also the experimental group did not show significant differences in the components of a simple verbal memory and second level of working memory. Conclusion: Metacognitive therapy improves the working memory and verbal memory of post traumatic stress disorder patients.