بازپژوهي فقهي - حقوقي ماهيت اوراق سهام و قرارداد واگذاري آن

آنچه تا كنون در خصوص ماهيت سهام توسط پژوهشگران مورد تحليل قرارگرفته، عمدتاً به تقليد از حقوق خارجي و بر مبناي تقسيم‌بندي حقوق عيني و ديني بوده است كه اين رويكرد با اصول و مفاهيم حقوق اسلامي از جمله تقسيم‌بندي مرسوم «حق و ملك» هيچ گونه سازگاري و مطابقتي ندارد؛ از اين رو نگارندگان بر اساس دو روش توصيفي و تحليلي و بر مبناي تأسيس‌هاي حقوق اسلامي، به بازپژوهي ماهيت آن پرداخته و با رويكرد انتقادي، تحقيقات گذشته را اجمالاً به بوته نقد كشانده و از مطالعه تطبيقي آن نيز غافل نمانده‌اند. به عنوان يكي از دستاورد‌هاي تحقيق مي‌توان به ماهيت مالكانه حق سهامداران اشاره نمود؛ به اين صورت كه خود شركت را به عنوان يك مفهوم ذهني و اعتباري، متعلق سلطه مالكانه آنان محسوب نمود و قرارداد واگذاري سهام را «بيع عين كلي اعتباري» دانست. در واقع سهامداران شركت‌هاي سهامي، به عنوان مالكان مشاع شركت بوده و خود شركت هم به اعتبار شخصيت حقوقي خويش مالك اموال و دارايي‌هايش است.