مديريت تلفيقي بيماري موزاييك ايراني ذرت در استان چهارمحال و بختياري

طي سال هاي زراعي 89-1388 و 90-1389 بررسي هاي مزرعه اي به منظور تعيين اثر تاريخ كشت و تيمار بذر با ايميداكلوپريد روي عملكرد (بيوماس) ذرت علوفه اي رقم Single cross 704، اجزاء عملكرد و كنترل بيماري ويروسي موزاييك ايراني ذرت در شهرستان هاي شهركرد و لردگان از استان چهارمحال و بختياري انجام گرفت. آزمايش در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با چهار تكرار به صورت كرت هاي خردشده بود. كرت هاي اصلي شامل چهار تاريخ كشت به فاصله 15 روز از 20 ارديبهشت الي پنجم تيرماه و كرت هاي فرعي تيمار بذر با حشره كش جذبي بود. در هر دو سال عملكرد در كرت هاي كشت شده در 20 ارديبهشت به طور معني داري در هر دو شهرستان كمترين و درصد آلودگي به بيماري موزاييك ايراني ذرت بيشترين ميزان بود. وقوع بيماري در كرت هاي آزمايشي بسته به تاريخ كشت و تيمار يا بدون تيمار بذر از 2% تا 5/44% متغير بود. آزمون اليزا با استفاده از آنتي سرم ويروس موزاييك ايراني ذرت اين نتايج را تائيد نمود. بهترين عملكرد و اجزاء عملكرد ذرت در هر دو سال مربوط به كرت هاي كشت شده در بيستم خرداد و پنجم تيرماه به ترتيب براي شهرستان هاي شهركرد و لردگان بود. عملكرد و اجزاء عملكرد ذرت در پاسخ به تيمار بذر بسته به تاريخ كشت از 3/9 تا 32% افزايش معني دار نشان داد (P=0.01). در بررسي تغييرات جمعيت زنجرك هاي Laodelphax striatellus و Unkanodes tanasijevic، ناقلين موزاييك ايراني ذرت، بيشترين جمعيت زنجرك ها درزماني شكار شد كه بوته هاي ذرت در تاريخ كشت 20 ارديبهشت در مرحله سه برگي بودند و در ساير تاريخ كشت ها گياه چه ها هنوز ظاهرنشده بودند. علاوه بر موزاييك ايراني ذرت علائم آلودگي به كوتولگي زبر ذرت مشاهده شد، همچنين نتايج اليزا آلودگي به موزاييك مخطط گندم و سروتيپ هاي PAV و MAV ويروس كوتولگي زرد جو را در برخي كرت هاي آزمايشي نشان داد. تعداد هفت رقم ذرت (ZP677، ZP505، ZP684، Single cross 704، KONSOUR، KSC500، TWC 647) ازنظر وضعيت آلودگي به ويروس هاي موزاييك ايراني ذرت در هر دو منطقه در شرايط آلودگي طبيعي در سال زراعي 89-1388 مورد ارزيابي قرار گرفت كه بيشترين و كمترين ميزان و شدت بيماري به ترتيب مربوط به Single cross 704 و KONSOUR بود.