بررسي قابليت‌هاي يوني مارك و مارك 21 براي فهرست‌نويسي كتاب‌هاي چاپي و منابع الكترونيكي فارسي

UNIMARC & MARC21 Capabilities for Persian Printed Books and Electronic Resources Cataloguing

هدف: هدف از انجام اين پژوهش شناسايي قابليت‌هاي هر يك از قالب‌هاي يوني مارك و مارك 21 در برآورده ساختن نيازهاي فهرست‌نويسي براي منابع فارسي و ميزان همخواني آن‌ها با اين گروه از قواعد فهرست‌نويسي با تأكيد بر دو منبع اطلاعاتي كتاب چاپي و منابع الكترونيكي است. روش: براي نيل به هدف پژوهش، در مرحله اول كليه فيلدهاي مربوط به كتاب چاپي و منابع الكترونيكي از يوني مارك و مارك 21 استخراج گرديد و به علت عدم وجود دستنامه يا متوني معتبر و روزآمد در رابطه با قواعد فهرست‌نويسي فارسي، از كاربرگه‌هاي كتاب چاپي و منابع الكترونيكي سازمان اسناد و كتابخانه ملي جمهوري اسلامي ايران جهت مقايسه با فيلدهاي استخراج شده بهره‌گيري شد و در مرحله پاياني نيز براي تكميل فرايند، از نتايج مقايسه يوني مارك و مارك 21 با 17 مشكل به‌كارگيري يوني مارك در ايران، استفاده شد. يافته ها: يافته‌ها نشان داد كه مارك 21 بيش از يوني مارك با ويژگي‌هاي قواعد فهرست‌نويسي فارسي همخواني داشته و پيشنهاد مي شود كه از نشانگرها و فيلدهاي آن بيشتر در ساختار كنوني مارك ايران استفاده شود.

Purpose: The Purpose of this paper is to determine the UNIMARC &MARC21capabilities for Persian printed books and electronic resources cataloguing along with comparing the rate of their adaptation with Persian cataloguing rules. The emphasis of this paper is on printed books and electronic resources. Methodology: Firstly, all the UNIMARC &MARC21 fields that were related to printed books and electronic resources were selected. Then, the comparison between the book and electronic resources’ worksheets of National Library was made since there is no updated and authoritative manual in Persian cataloguing rules. The results of comparing MARC21 and UNIMARC formats with 17 identified problems in Kokabi’s Ph.D. thesis were used for the last step. Findings: The findings revealed that MARC21 is more adapted with Persian cataloguing rules and their strengths can be used in Iran MARC more than the past.