ارتباط بين صفات رشدي ريشه و شاخص هاي فيزيولوژيك دو رقم گندم نان در شرايط تنش شوري

توسعه سيستم ريشه اي اصلي و فرعي نقشي اساسي در ميزان دسترسي گياه به آب و مواد غذايي در شرايط تنش هاي غيرزيستي به ويژه شوري دارد. به منظور درك ارتباط بين پاسخ هاي رشدي ريشه و شاخص هاي فيزيولوژيك اندام هوايي دو رقم گندم نان با تحمل شوري متفاوت (كوير و شيراز)، آزمايشي گلخانه اي با استفاده از لوله هاي پي وي سي در دو سطح شوري (0 و 150 ميلي مولار كلريد سديم) انجام شد. شوري سبب كاهش رشد طولي ريشه، طول كل ريشه، هدايت روزنه اي، محتواي آب نسبي، شاخص سبزينه­گي (كلروفيل) و وزن خشك اندام هوايي و ريشه در مقايسه با شاهد شد. اگرچه مقادير اندازه گيري شده براي بيشتر صفات در رقم متحمل بيشتر از رقم حساس بود، ولي رشد طولي ريشه، طول كل ريشه و محتواي آب نسبي تحت تاثير تيمار شوري كاهش بيشتري نسبت به رقم حساس نشان داد. بين ويژگي هاي رشدي ريشه و پاسخ هاي فيزيولوژيك گياه در شرايط شوري همبستگي معني داري مشاهده شد. با توجه به اثرهاي به نسبت همسان شوري بر ويژگي هاي رشدي ريشه و اندام هوايي به نظر مي رسد از پاسخ هاي رشدي ريشه مي توان به عنوان معياري براي غربالگري تحمل به شوري استفاده كرد. زيرا شوري خاك سبب كاهش توانايي گياه براي جذب آب و درنتيجه كاهش سريع ميزان رشد همراه با مجموعه اي از تغييرات فيزيولوژيكي بوده و درنهايت منجر به بروز اثرهاي ناشي از تنش اسمزي مي شود.