چشم انداز جريان موسوم به «فمينيسم اسلامي» به بازنگري فقه سني ؛ كاوش تطبيقي ديدگاه هاي عزيزه الحبري و كشيا علي

عنوان «فمنيسم اسلامي» را در اصل ناظران غربي به فعاليت هاي فكري زنان مسلمان نسبت داده اند. خوانش ادبيات پژوهشي نويسندگان جريان «فمنيسم اسلامي» (و منسوب به آن) نشان مي دهد كه اين پژوهشگران براي ارائه رهيافت هاي انتقادي و جايگزين به هندسه جنسي ـ جنسيتي اسلامي و ميراث معرفتي اسلام، موضوعات و ساحت هاي گوناگوني را انتخاب كرده اند. در ميان نويسندگان اصلي اين جريان، عزيزه الحبري و پس از او كشيا علي تمركز اصلي خود را بر بازنگري فقه اسلامي (سني) قرار داده اند. آن ها كه از پژوهشگران مطرح اين جريان اند، ضمن داشتنِ برخي اشتراكات، نماينده دو ديدگاه متفاوت در «فمنيسم اسلامي» به فقه اند. در حالي كه عزيزه الحبري به دنبال فعال كردن ظرفيت هاي فقه موجود براي استيفاي حقوق زنان و پردازشي عدالت طلبانه تر از فقه در مسائل جنسيتي است، كشيا علي سراغ نقد ساختارهاي كلان و ريشه اي تر فقه مي رود و به اين نتيجه مي رسد كه فقه موجود، آن گونه كه در دوره كلاسيك خود از سوي فقها تكون يافته و پردازش شده است، نمي تواند يك اخلاق عدالت طلبانه كاملاً برابر را تضمين كند و از اين رو بايد مورد نقادي ريشه اي و ساختاري قرار بگيرد. اين مقاله، از رهگذر خوانش گسترده و تطبيقي آثار اين دو نويسنده، به دنبال پژوهش چشم انداز جريان موسوم به «فمنيسم اسلامي» به فقه اسلامي (سني) است.