بررسي اثر كاربرد كمپوست زباله شهري بر جز بندي برخي فلزات سنگين در سه كلاس بافتي خاك

Effect of Municipal Solid Waste Compost Application on the Fractions of Various Heavy Metals in Three Soil Textures

استفاده از كمپوست زباله شهري براي افزايش كيفيت خاك، روش مناسبي به شمار مي رود البته اين كودها حاوي فلزهاي سنگين هستند. براي انجام اين پژوهش، از سه كلاس بافتي خاك شامل رسي، لومي و لوم شني استفاده شد اين خاك ها را با پنج سطح تيمار كمپوست: 0، 20، 40، 80 و 120 تن در هكتار مخلوط شدند و آزمايش در قالب طرح آزمايشي كاملاً تصادفي در سه تكرار اجرا گرديد. بعد از انجام آزمايش هاي پايه محتواي فلزهاي سنگين (روي، مس، نيكل، كادميوم، سرب و منگنز) در بخش هاي مختلف مورد بررسي قرار گرفت، نتايج نشان داد كه افزايش مقدار مصرف كمپوست سبب افزايش غلظت غالب فلزهاي سنگين در تمام بخش هاي محلول، آلي، كربناتي و باقيمانده شد. همچنين مصرف كمپوست در خاك باعث افزايش pH، EC خاك شد. افزايش غلظت عناصر در بافت رسي نسبت به دو بافت ديگر بيشتر بود و بخش هاي باقيمانده، كربناتي، آلي و محلول به ترتيب داراي بيشترين اندازه عناصر بودند. بيشترين ميزان فلز سنگين در بخش محلول مربوط به عنصر منگنز بود و كمترين ميزان مربوط به عنصر روي در بافت لوم شني گزارش شد. با توجه به نتايج بدست آمده توصيه مي شود در مصرف كودهاي كمپوست، ضمن اندازه گيري محتواي فلزات سنگين، طي برنامه هاي منظم، پايش لازم در اين زمينه به عمل آيد.

The use of municipal solid waste compost has been considered as an appropriate method for the improvement of soil quality in spite of having heavy metals. For this study, three types of soil textures including clay, loam, and sandy loam soil were used. These soils were mixed with five levels of compost treatments (0, 20, 40, 80 and 120 ton/ha) and this research was done using factorial arrangement in a completely randomized design with three replications. After some basic experiments, the content of heavy metals such as Zn, Cu, Ni, Cd, Pb, and Mn were measured in the various sectors. The results showed that increasing the amount of compost application increased the concentration of heavy metals in all solution, organic, carbonate and residual parts of soils as well as soil pH and EC. The increase in the concentration of these elements was more in the clay soil compared to the other two soil textures. Furthermore, the highest amounts of these elements in decreasing order were as follows: residual fractions > carbonate > organic > dissolved parts, respectively. The maximum amount of heavy metals in the solution part belonged to Mn, while Zn accounted for the minimum amount of heavy metal in the sandy loam. According to the results, it is recommended that, in the application of such compost fertilizers, in addition to measuring the heavy metals contents of these fertilizers, the necessary monitoring should be implemented with regular programs.