محاسبه سطح زيان اقتصادي شته يولاف-گندم ) Sitobion avenae (Hom.: Aphididae. روي گندم رقم چمران در اهواز

Determination of economic injury level of Sitobion avenae (Hom.: Aphididae) on wheat of Chameran variety in Ahwaz

خشكسالي سال هاي اخير، باعث افزايش جمعيت شته يولافگندم (Sitobion avenae Fab.) شده است. با توجه به افزايش فعاليت دشمنان طبيعي آنها در مزارع غلات، بهترين روش كنترل آن آفت براساس استفاده از سموم انتخابي با كاهش اثرات سوء زيست محيطي استوار است. بنابراين لزوم تعيين سطحي از تراكم آفت كه باعث خسارت اقتصادي مي‌شود(EIL)، براي جلوگيري از مصرف بي رويه سم در اگرواكوسيستم حساس گندم مشهود مي‌باشد. از اين رو اين پژوهش در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي به صورت آزمايش كرت هاي يك بار خرد شده با دو عامل مراحل نموي و تراكم شته در سه تكرار برروي گندم آبي متوسط رس رقم چمران در ايستگاه تحقيقات كشاورزي اهواز طي دو سال زراعي 901388 اجرا شد. مراحل نموي (ابتداي، اواسط و اواخر مرحله شيري) به عنوان عامل اصلي و تراكم شته (شاهد صفر، 105، 1511، 2016، 2521، 3026 و 3530 شته در هر سنبله) به عنوان عامل فرعي درنظر گرفته شدند. تمام تيمارها با استفاده از روش توري آستيني و در سه تكرار اجرا شدند. ميانگين عملكرد دانه در تيمارهاي مختلف تراكم شته با استفاده از آزمون دانكن گروه بندي و معادله و منحني خط رگرسيوني بين تعداد شته و وزن دانه در هر بوته محاسبه شد. براي محاسبه EILشته يولافگندم از روش حد سودآوري مبارزه استفاده شد. نتايج سال اول نشان داد كه بدون احتساب نقش دشمنان طبيعي سطح زيان اقتصادي (EIL) شته يولافگندم در ابتداي، اواسط و اواخر مرحله شيري شدن دانه گندم به ترتيب 17، 22 و 42 شته و آستانه زيان اقتصادي به همان ترتيب 12، 17 و 31 شته يولافگندم براي هر سنبله محاسبه شد. نتايج سال دوم نشان داد كه سطح زيان اقتصادي در ابتدا، اواسط و اواخر مرحله شيري شدن دانه گندم به ترتيب 9، 18 و 49 شته و آستانه زيان اقتصادي به همان ترتيب 7، 14 و 37 شته يولافگندم براي هر سنبله محاسبه شد. همچنين در سال زراعي 941393 سطح زيان اقتصادي در ابتدا، اواسط و اواخر مرحله شيري 8، 16 و 44 شته وآستانه زيان اقتصادي به همان ترتيب 6، 12 و 33 شته در هر سنبله به دست آمد.

The drought phenomenon in recent years has increased the oat aphid (Sitobion avenae Fab.) population in khuzestan wheat fields. Considering the existence of different natural enemies of this pest in cereal fields, the best control method would be based on selective pesticide application which is less harmful to environment and natural enemies. Thus determination of pest Economic injury level (EIL) became a necessity to prevent immethodical usage of pesticides in wheat vulnerable agroecosystem. Hence, an experiment was conducted in complete randomized block design based on split plot with two factors and three replications including growing stages and aphid density in Chamran cultivar in agricultural research station of Ahwaz during 2010 to 2011. Growing stages (Early, middle and late of milky stage) and aphid density (0, 510, 1115, 1620, 2125, 2630 and 3135 aphid on spike) were considered as mainplot and subplot, respectively. All treatments applied in a net cage. Averages of yield in different aphid density treatments were grouped by Duncan multiple range test. Regression equations and curves were obtained between aphid density and seed weight in each spike. Grain threshold method was used to EIL measurement. The results showed that EIL was 17, 22, 42 aphids/spike in early, middle and late of milky stage of wheat with no calculating of natural enemies but ET was 12, 17, 31 aphids/spike in the first year and EIL was 9, 18, 49 aphids/spike and ET was 7, 14, 37 aphids/spike in the second year. Also, EIL was 8, 16, 44 aphids/spike and ET was 6, 12, 33 aphids/spike in 20142015, respectively.