روايت زنان سرپرست خانوار از موانع شادماني (مطالعه موردي زنان سرپرست خانوار تهران)

The Obstacles of Happiness from the View of Femaleheaded Households of Tehran

پژوهش حاضر با هدف مطالعه روايت زنان سرپرست خانوار از زندگي خود، شادي و ناشادي، زمينه ها و پيامدهاي آن صورت گرفته است. شادي و ناشادي از هيجاناتي مي‌باشند كه برعملكرد و بهره وري، روابط اجتماعي و اعتماد اجتماعي، تعاملات و مشاركت اجتماعي افراد اثر گذاشته و شرايط را براي هم بستگي و انسجام اجتماعي بهتر مهيا و يا مسدود مي سازند. از آنجا كه معمولاً و در تحقيقات متعدد، زنان سرپرست خانوار از جمله گروه هاي محروم جامعه محسوب شده كه هم از حيث مادي و هم از جنبه‌هاي عاطفي و رواني در معرض مخاطراتي قرار دارند؛ لذا مطالعۀ حاضر با اتخاذ رويكردي كيفي و با استفاده از تكنيك مصاحبه عميق و نيمه ساختاري و با عنايت به اشباع نظري با ۳۰ نفر از زنان سرپرست خانوار تهراني به بررسي علل زمينه اي، راهكارهاي مقابله اي و در نهايت پيامد هاي احساس غم و شادي در اين گروه پرداخته است. يافته هاي اين تحقيق نشان داد كه موانع شادماني به شيوه هاي گوناگون در زندگي اجتماعي اين گروه مداخله مي كند و در نهايت نيز منجر به طردي خود خواسته و تحميلي در زندگي آن ها مي شود. شرايط نامناسب گذشته و حال و پيش بيني آشفته از آينده اي مبهم، بستري را براي كاهش احساس شادماني فراهم آورده، راهكارهاي هاي مقابله اي را در قالب احساس نابرابري، افسردگي و فشار روحي و رواني شكل داده و به احساس بي انصافي در مورد خود و طرد اجتماعي منجر شده است

Abstract This research is aimed at studying the statements of familyheaded women about their lives; happiness and unhappiness, their background and consequences. Happiness and Unhappiness are emotions that influence performance and productivity, social relations, social trust, and social interactions and cooperation of people and prepare the ground for social integration and solidarity. In most researches familyheaded women are a deprived social group and are mentally and materialistically at risk. This is a qualitative research. We applied semistructured and deep interview to get theoretical saturation. This research investigated the causes, the ways to confront and the consequences of happiness and unhappiness through deep interview with 30 familyheaded women in Tehran. The findings of the research demonstrated that the obstacles of happiness interfere with the familyheaded women’s lives in different ways and finally results in an imposed and optional exclusion. Inappropriate conditions of the past and the present and predicting a disturbed future prepare the ground for reducing happiness, create opposition measures such as depression, mental and spiritual stresses and sense of injustice and lead to consequences such as feeling injustice about oneself and social exclusion.