تاثيرات ايدئولوژي چپ در عرصه انتخاب آثار ادبي جهت ترجمه (مورد پژوهي: آثار ادبي ترجمه شده در دوران فعاليت رسمي حزب توده (1332-1320))

ترجمه آثار ادبي در ايران، همواره تابعي از شرايط سياسي اجتماعي، گرايش هاي روشنفكري و ايدئولوژي مسلط در هر يك از دوره هاي تاريخي بوده است. يكي از مهم ترين دوره ها كه رويدادهاي سياسي اجتماعي آن در تحولات فرهنگي و ادبي و روشنفكري مؤثر بوده است، دوره بين سال هاي 1320 تا 1332 است. در اين دوره، حزب توده نسبت به ديگر جريان هاي فكري و سياسي در اوج توفّق بوده و در واقع نيروي پيشروي جريان هاي روشنفكري به حساب مي آمده است. تقريباً تمام نويسندگان و مترجمان آن دوران يا مدتي عضو اين حزب بوده اند و يا دست كم به لحاظ فكري به آن گرايش داشتند. در پژوهش حاضر سعي شده است تا تأثيرات حزب توده و ايدئولوژي چپ در عرصه انتخاب آثار ادبي جهت ترجمه مورد بررسي قرار گيرد. بدين منظور، آثار ادبي ترجمه شده در طول سال هاي 1320 تا 1332 مورد ارزيابي قرار گرفته اند تا تأثير و بازتاب اين ايدئولوژي در سطح انتخاب مشخص شود. ازاين رو ابتدا با بررسي مقدمه هاي مترجمان و نظريات محققين ادبي كه به معرفي پيشينه نويسندگان و موضوع و محتواي آثار ادبي آن‌ها پرداخته اند، آثار ادبي همسو با مؤلفه‌هاي معنايي آشكار و پنهان تفكر چپ دسته بندي شده است و سپس با انتخاب مهم ترين اثر از هر دسته و به كارگيري نظريه جامعه شناسي ادبيات لئو لوونتال در آن، شاهدي ديگر بر همسو بودن آثار با اين تفكر خواهيم يافت. نتايج نشان مي دهد كه اين مؤلفه‌هاي معنايي در آثار آموزه رئاليسم سوسياليستي، ادبيات نويسندگان چپ گرا و تا حدودي آثار ادبي رئاليستي نمود مي يابند و بيش از نيمي از آثار ادبي انتخاب شده جهت ترجمه در آن دوران در اين سه دسته قرار مي گيرند.