مطالعه جامعه‌شناختي رابطه بين فناوري‌هاي نوين ارتباطي و ارتباطات خانوادگي در شهر شيراز

Sociological Study of Relationship between Modern Communications Technologies and Family Relations in Shiraz City

در اين پژوهش، رابطه بين ميزان استفاده از فناوري‌هاي نوين ارتباطي (اينترنت، ماهواره، تلفن همراه) و ارتباطات خانوادگي در شهر شيراز، با استفاده از چارچوب نظري كاشت و ساخت‌يابي گيدنز بررسي شده است. اين پژوهش از نوع پژوهش‌هاي همبستگي و مقايسه‌اي است كه به روش پيمايشي و با ابزار پرسشنامه محقق‌ساخته، با نمونه‌اي از 384 خانوار شيرازي و از طريق نمونه‌گيري خوشه‌اي چندمرحله‌اي انجام شده است. يافته‌ها بر مبناي ضريب همبستگي پيرسون (r) نشان مي‌دهد كه بين ميزان استفاده از فناوري‌هاي نوين ارتباطي با ارتباطات خانوادگي و ابعاد آن، به جز توزيع قدرت، رابطه منفي و معنا‌دار وجود دارد. همچنين نتايج حاصل از مدل رگرسيوني حاكي از آن است كه در مجموع، ميزان استفاده از تلفن همراه و ماهواره 17درصد از تغييرات متغير وابسته را تبيين مي‌كند. در آزمون تحليل مسير مشخص شد كه ميزان استفاده از ماهواره، هم به ‌طور مستقيم و هم از طريق هويت اجتماعي با ارتباطات خانوادگي رابطه دارد؛ اما دو بعد استفاده از اينترنت و تلفن همراه تنها از طريق هويت اجتماعي و به‌ طور غير‌مستقيم با ارتباطات خانوادگي در ارتباط است.

This study addresses the Relationship between modern communications technologies (the Internet, Satellite TV and cell phones) and familial relations in the city of Shiraz, drawing upon Cultivation Theory, Giddens’ Structuration Theory as its theoretical framework. This is a correlational-comparative research carried out through a survey using researcher-made questionnaire with a sample of 384 families in Shiraz. Multi-staged clustered sampling method was employed in the survey. Findings based on Pearsonʹs correlation coefficient indicate that there is an inversely significant relationship between using modern communications technologies and familial relations and their aspects, except for power distribution. Regression Model results indicate that total level of using cell phone and satellite TV accounts for 17 percent of dependent variableʹs changes. Path analysis test showed that the level of using satellite TV has to do with familial relations both directly and indirectly through social identity. Two aspects of using the Internet and cell phone, however, had to do with familial relationships only indirectly through social identity.