فرآيند اهلي سازي تكنولوژي رسانه‌اي: تجربه زيسته جوانان ايراني در پذيرش تلفن همراه هوشمند

The Process of Domestication of Media Technology: The Lived Experience of Iranian Youth in Using Smartphones

در سال‌هاي اخير به دنبال ورود تلفن‌هاي همراه هوشمند، عرصه ارتباطات موبايلي شاهد دگرگوني‌هاي فراواني بوده است. ازآنجاكه يكي از قابليت‌هاي تكنولوژي درنورديدن مرزهاي جغرافيايي است، جامعه ما نيز شاهد تغييرات اجتماعي برآمده از اين نوآوري رسانه‌اي بوده است. در اين ميان، زندگي روزمره جوانان به‌عنوان گروهي كه عموماً در پذيرش تكنولوژي‌هاي نوين پيش‌قدم مي‌شوند، تحت تأثير اين فضاي تكنولوژيك تغيير كرده است. در مقاله حاضر به مطالعه فرآيند پذيرش و اهلي سازي تلفن‌هاي همراه هوشمند در زندگي روزمره جوانان ايراني پرداخته‌ايم. از خلال مصاحبه‌هاي نيمه استاندارد با دانشجويان مقطع كارشناسي شهر تهران، شش مقوله اصلي در نحوه مصرف تلفن همراه هوشمند توسط جوانان به دست آمد كه در سطوح فردي و اجتماعي زندگي روزمره آن‌ها تجلي پيداكرده‌اند. اين مقوله‌هاي شش‌گانه عبارت‌اند از: مصرف اطلاعاتي كه شامل چك كردن واقعيت‌ها، آگاهي از اخبار و دسترسي به اطلاعات در لحظه است. مقوله بعد را مصرف مبتني بر موقعيت نام نهاديم كه نمايش موقعيت، نظارت بر موقعيت و احساس امنيت را شامل مي‌شود. سومين مقوله مصرف ارتباطي است كه در كاربري شبكه‌هاي اجتماعي، اپليكيشن‌ها پيام‌رسان و گسست از جمع‌هاي واقعي تجلي پيدا مي‌كند. مقوله چهارم با عنوان انطباق تكنولوژيك شامل همه‌جا بودن، سهولت يادگيري كاربري و سياليت تكنولوژي است. ابزار استقلال فردي نيز عنوان مقوله پنجم بوده كه به معناي استقلال از خانواده و شكل‌دهي به روابط گزينشي است. آخرين مقوله در فرآيند اهلي سازي تلفن همراه هوشمند تسلط بر مصرف تكنولوژي است كه كنترل شيوه كاربري و تسلط بر بازنمايي هويت مجازي را شامل مي‌شود.

Recent years have witnessed great changes in the field of mobile communication with the emergence of smartphones. The expansion of modern technologies is borderless and the Iranian society has also witnessed the social changes caused by media technologies. The lives of the youth, as the most accepting group when it comes to new technologies, have been affected and changed by these technologies. The present study is concerned with the process of acquisition and domestication of smartphones by the Iranian youth. With a qualitative approach, we conducted indepth interviews with a number of bachelor students studying in the city of Tehran and found six main categories of smartphone consumption in the personal and social lives of the interviewed Iranian youth. These categories are as follows: accessing information including looking up facts, reading news. The second category is locationbased applications that include showing locations, controlling locations, and feeling safe. The third category is communicating including using social networks, using some application programs and getting detached from real communities. The fourth category called technological adaptation includes being everywhere, ease of learning, and fluidity of technology. The fifth category is individual independence. This includes independence from family and forming selective relationships. Finally, the sixth category is controlling technology consumption. It includes controlling how one’s virtual identity is represented.