نقش كاركرد و فرآيند خانواده در اعتياد به اينترنت نوجوانان

The Role of Family Functions and Process on Internet Addiction among Teenagers

هدف: عوامل خانوادگي نقش مهمي در شروع و تشديد اعتياد به اينترنت در نوجوانان بازي مي كنند، و اين مشكل بواسطه پيامدهايش خانواده را نيز تحت تاثير قرار مي دهد. هدف مطالعه حاضر بررسي نقش كاركردها و فرآيند خانواده (كيفيت روابط والدفرزند) در گرايش نوجوانان به اعتياد به اينترنت است. روش: بدين منظور 384 دانش آموز نوجوان از مدارس شهر شيراز به روش تصادفي خوشه اي چندمرحله اي انتخاب شده و ابزارهاي پژوهش توسط اين نوجوانان و والدين آنها تكميل شد. ابزارهاي تكميل شده توسط نوجوانان شامل پرسشنامه آزمون اعتياد به اينترنت (IAQ)، مقياس رابطه والد فرزندي و ابزار تكميل شده توسط والدين شامل ابزار سنجش خانواده (FAD) بود. يافته ها: نتايج نشان داد كه عملكرد كلي، ارتباط، پاسخدهي عاطفي، آميزش عاطفي و كنترل رفتاري با اعتياد به اينترنت همبستگي مثبت نيرومند و خيلي بالا و نقشها با اين متغير همبستگي ضعيف معناداري دارد. نتايج تحليل رگرسيون اعتياد به اينترنت نشان داد كه كاركرد كلي، ارتباط، پاسخدهي و آميزش عاطفي توان پيش بيني اعتياد به اينترنت را دارند كه حدود 78 درصد واريانس اعتياد به اينترنت نوجوانان را پيش بيني مي كنند. در زمينه كيفيت روابط والدفرزند يافته ها نشان داد رابطه با مادر و پدر همبستگي نيرومند معكوسي با اعتياد به اينترنت دارد كه نتايج رگرسيون نيز نشان داد رابطه با والدين به صورت معناداري پيش بين اعتياد به اينترنت بوده و 53 درصد از واريانس اعتياد به اينترنت را تبيين مي كند. نتيجه‌گيري: كاركرد و فرآيندهاي خانواده نقش مهمي در اعتياد به اينترنت دارند و خانواده هاي داراي كاركرد و روابط والدفرزند مختل گرايش بيشتري به استفاده آسيب زا از اينترنت دارند.

Purpose: Family factors play an important role on onset and persistence of internet addiction and this problem mutually have an impact on family. Therefore present study aimed to investigate the role of family functions and process (parentchild relation quality) in teenager’s tendency to internet addiction. Method: To this end, 384 teenager students among Shiraz City schools were selected by multi stage cluster sampling and instruments were completed by them and their parents. The instruments completed by teenagers were Internet Addiction Questionnaire (IAQ) and the ParentChild Relationship Scale, and instruments completed by parents were Family Assessment Device (FAD). Findings: Results showed that total function, relationship, emotional responding, emotional involvement and behavioral control were strongly correlated with internet addiction but roles had a weak relationship with it. Regression analyses revealed total function, relationship, emotional responding and emotional involvement are significant predictors of internet addiction in which they could explain about 78 percent of internet addiction variance. Results of family process showed quality of relationship with mother and father are correlated with internet addiction negatively and regression analysis indicates quality of relationship with parents is significant predictor of internet addiction and it could explain 53 percent of internet addiction variance. Conclusion: Family function and process have an important role on internet addiction and families with disturbed functions and parentchild relationship have more tendencies to use internet pathologically.