روابط بين پايداري خاكدانه ها و برخي خصوصيات خاك در خاك هاي حوزه آبخيز طالقان

پايداري خاكدانه ها كي از خصوصيات اصلي موثر بر فرسايش پذيري و ويژگي هاي اصلي هيدروليكي و فيزيكي خاك است. آگاهي از مولفه هاي خاك كنترل كننده پايداري خاكدانه ها براي حفظ ساختمان خاك بسيار مهم است. همچنين شناسايي خصوصيات بحراني خاك موثر بر پايداري خاكدانه ها در حوزه آبخيزي كه فرسايش خاك ناشي از الگوهاي طبيعي پايداري خاكدانه ها است، پايه و اساس استراتژي هاي حفاظتي است. هدف اين مطالعه كه در خاك هاي سطحي طالقان انجام شده، بررسي رابطه بين پايداري خاكدانه ها و برخي از خصوصيات خاك است. در اين تحقيق، واحدهاي كاري بر اساس همگني در شيب دامنه، جهت جغرافيايي و سنگ شناسي حاصل شده اند، سپس با تكيه بر نتايج مطالعات زمين آماري در مقياس واحدهاي همگن كاري در بخشي از خاك هاي حوزه آبخيز طالقان به وسعت 3260 هكتار، 84 نقطه به عنوان نقاط نمونه برداري خاك انتخاب شده اند. شاخص هاي پايداري مورد استفاده ميانگين وزني قطر خاكدانه ها و پايداري مرطوب خاكدانه ها هستند. همبستگي بين ميانگين وزني قطر خاكدانه ها و خصوصيات خاك با استفاده از ضريب همبستگي پيرسون استخراج شده و بر اساس معني داري آماري آن ها ارزيابي شده است. سپس بر اساس نتايج همبستگي و با استفاده از روش رگرسيون گام به گام اقدام به توسعه مدل هاي پيش بيني پايداري خاكدانه ها شد. نتايج حاكي از غيرقابل انتظار بودن همبستگي بين خصوصيات خاك و پايداري خاكدانه ها است به طوريكه همبستگي بين پايداري خاكدانه ها با درصد آهك، رس و رطوبت اشباع منفي است درحالي كه با درصد شن ريز و شن خيلي ريز مثبت است. بنابراين بهبود پايداري خاكدانه ها و كنترل فرسايش خاك در حوزه آبخيز طالقان درگرو مديريت اين خصوصيات خاك و انجام پروژه هاي حفاظت خاك در جهت تعديل و بهينه كردن آن ها است