خط مشي هاي دسترسي آزاد در واسپارگاه هاي ديجيتال برتر دانشگاه هاي جهان

هدف: هدف اين پژوهش بررسي وضعيت خط مشي هاي دسترسي آزاد در واسپارگاه هاي ديجيتال برتر دانشگاهي جهان از طريق شناسايي خط مشي هاي آنها در مولفه هاي ارائه، محتوا، داده، ابرداده، حفاظت و دسترسي بود. روش: اين پژوهش نوعي پيمايشي تحليلي و توصيفي بود. داده ها به كمك پرسشنامه اي محقق ساخته اي گردآوري شد كه مديران نه واسپارگاه دانشگاهي داراي بالاترين رتبه جهاني در سال ۲۰۱۳ تكميل كرده بودند. يافته ها: واسپارندگان ۵/۵۵ درصد واسپارگاه ها محققان دانشگاه بودند و در ۵/۵۵ درصد آنها واسپاري براي برخي منابع اجباري و برخي اختياري بود. در ۴/۴۴ درصد آنها واسپاري متن كامل و چكيده اجباري بود. در ۷/۷۷ درصد آنها منابع واسپاري پايان نامه بود. در ۷/۷۷ درصد آنها امكان دسترسي به چكيده و متن كامل وجود داشت. ۷/۷۷ درصد آنها از ابرداده دابلين كور استفاده مي كردند. ۵/۵۵ درصدشان امكان دسترسي به ابرداده براي اهداف غيرتجاري داشتند. تمام آنها از قالب فايل متني word و pdf پشتيباني مي كردند و ۴/۴۴ درصدشان دوره حفاظت تعريف نشده داشتند. ۶/۶۶ درصد آنها راهبرد حفاظت را تهيه نسخه پشتيبان و نگهداري آن در جاي امن تعريف كرده بودند. ۶/۶۶ درصد آنها شناسگر شي ء ديجيتال handle را به كار برده بودند. ۵/۵۵ درصد آنها نسخه روزآمد اثر واسپاري را براي كنترل و اصلاح آثار اساس قرار مي دادند. در ۶/۶۶ درصد آنها خط مشي بسته شدن واسپارگاه تعريف نشده بود و در ۵/۵۵ درصد آنها كاربران عموم مردم بودند.