مقايسه‌ي اثر بخشي روان درماني مبتني بر ذهن آگاهي و روان درماني مبتني بر پذيرش و تعهد بر استرس بيماران دياليزي

Comparative Effectiveness of Mindfulnessbased Psychotherapy versus Acceptance or Commitment Therapy on Stress Level in Dialysis Patients

زمينه و هدف: بيماران دياليزي با تنش هاي رواني بسياري مواجه هستند كه بر وسعت مشكلات رواني اجتماعي آنان تاثير گذار است. امروزه درمان هاي موج سوم روان شناختي نسبت به ساير درمان ها در بهبود مشكلات اين بيماران پيشي گرفته است. مطالعه ي حاضر با هدف مقايسه اثربخشي روان درمان مبتني بر ذهن آگاهي و روان درماني مبتني بر پذيرش و تعهد بر استرس بيماران دياليزي انجام شد. روش بررسي: مطالعه از نوع آزمايشي به روش كار آزمايي پيش آزمون پس آزمون همراه با گروه كنترل روي30 نفر از بيماران تحت درمان همودياليز در سال 1393 در شهر بجنورد انجام شد. جهت جمع آوري داده ها ازپرسشنامه ي استاندارد DASS21 استفاده و داده ها با آزمون هاي توصيفي، مجذور كاي، فيشر، واريانس يك طرفه و كوواريانس و به وسيله ي نرم افزار SPSS 21 تجزيه و تحليل گرديد. يافته ها: نتايج مطالعه نشان داد، مداخله هاي صورت گرفته بر استرس بيماران دياليزي اثربخش بوده و روان درماني مبتني بر ذهن آگاهي به صورت معني داري موثرتر از روان درماني مبتني بر پذيرش و تعهد بوده است (003/0 =P). نتيجه گيري: روان درماني مبتني بر ذهن آگاهي به صورت گروهي مي تواند بر كاهش استرس بيماران دياليزي موثر باشد، اما با توجه به شرايط درماني متفاوت و مقابله ي بيماران باشرايط تنش زا به صورت روزانه، به نظر مي رسد درمان مبتني بر پذيرش و تعهد به صورت انفرادي بتواند اثربخشي بيشتري نسبت به درمان گروهي داشته باشد.

Background and objective: Dialysis patients are encountering many psychological distresses aggravating their psychosocial problems. Currently, the third wave of psychological treatment has surpassed other treatments in solving the problems of these patients. This article aimed to study the comparative effectiveness of mindfulnessbased psychotherapy versus acceptance and commitment therapy on stress level in dialysis patients. Materials and Methods: This pilot study (trial with pretest, posttest and control group) was conducted on 30 dialysis patients in 2014 in one of the hospitals in Bojnurd city. Data were collected by standard DASS21 questionnaire and was analyzed with SPSS 21 software and descriptive tests, chisquare, Fishers exact, variance and covariance analysis were employed. Results: Results of the study showed that despite the effectiveness of both interventions on stress reduction of dialysis patients, mindfulnessbased psychotherapy was meaningfully more efficient than acceptance and commitment therapy (p=0.003). Conclusion: Mindfulness based group psychotherapy can be implemented to reduce stress in dialysis patients. However, due to diverse therapeutic conditions and patients’ dealing with daily stressful situations, it seems that patient’s acceptance and commitment therapy can be more effective than group therapy.