تاثير مكمل نمودن جيره فلاشينگ ميش هاي نژاد شال با روغن ماهي بر بازده توليدمثلي پس از تلقيح مصنوعي به روش لاپاراسكوپي در فصل توليدمثل

سابقه و هدف: اثرات سودمند افزودن مكمل‌های چربی دارای اسیدهای چرب غیراشباع با چند پیوند دوگانه شامل منابع امگا-6 و امگا-3 به جیره بر بازده تولیدمثلی دام‌ها در مطالعات زیادی گزارش شده است. از طرفی یكی از مشكلات در اجرای طرح‌های اصلاح نژاد گوسفند، راندمان پایین تلقیح مصنوعی می‌باشد. تاكنون اثر ویژه‌ی افزودن روغن ماهی به عنوان منبع اسیدهای چرب امگا-3 به جیره فلاشینگ میش بر بازده تولیدمثلی میش پس از تلقیح مصنوعی بررسی نشده است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر مكمل نمودن جیره فلاشینگ میش‌های نژاد شال با روغن ماهی بر بازده تولیدمثلی پس از تلقیح مصنوعی به روش لاپاراسكوپی بود. مواد و روش‌ها: تعداد 111 رأس میش شال غیرشیرده و غیرآبستن، بر اساس جیره غذایی به سه گروه آزمایشی تقسیم شدند: 1- گروه آزمایشی شاهد منفی (C-)، تغذیه شده با جیره فلاشینگ بدون مكمل چربی 2- گروه آزمایشی شاهد مثبت (C+)، تغذیه شده با جیره فلاشینگ دارای 5/3 درصد مكمل چربی اشباع (پودر چربی پالم) و 3- گروه آزمایشی روغن ماهی (FO)، تغذیه شده با جیره فلاشینگ دارای 5/3 درصد روغن ماهی. هم‌زمان سازی فحلی با استفاده از تیمار پروژسترون به مدت 13 روز انجام شد. 24 الی 48 ساعت پس از خاتمه تیمار پروژسترون، نرخ بروز فحلی با استفاده از قوچ‌های مجهز به پیش‌بند و یراق نشانه‌گذار ثبت و 48 ساعت پس از خاتمه تیمار پروژسترون، تلقیح مصنوعی با روش لاپاراسكوپیك انجام شد. پانزده روز پس از تلقیح، قوچ‌های مجهز به یراق نشانه‌گذار جهت تعیین نرخ بازگشت فحلی و جفت‌گیری با میش‌های آبستن نشده از تلقیح، وارد گله شدند. چهل روز پس از تلقیح، تشخیص آبستنی با روش اولتراسونوگرافی انجام شد. در زمان زایش تعداد و وزن بره‌های متولد شده و سه ماه بعد از آن، تعداد و وزن بره‌های از شیرگرفته برای هر میش تحت آزمایش، ثبت گردید و با استفاده از آنها صفات تولیدمثلی شامل نرخ آبستنی، نرخ زایش، نرخ سقط، نرخ مرده‌زایی، نرخ قصری، نرخ چندقلوزایی، نرخ زادآوری، نرخ بره‌زایی، محصول بره متولد شده، نرخ زنده‌مانی بره، نرخ بره‌گیری و محصول بره از شیرگرفته محاسبه شد. یافته‌ها: افزودن روغن ماهی در جیره فلاشینگ، باعث افزایش نرخ بره‌گیری حاصل از تلقیح لاپاراسكوپیك و مجموع تلقیح لاپاراسكوپیك و جفتگیری طبیعی گردید (05/0>P). افزایش نرخ بره‌گیری در میش‌های دریافت كننده روغن ماهی به دلیل بالاتر بودن نرخ چندقلوزایی و زادآوری بود؛ چرا كه جیره‌های آزمایشی تأثیری بر نرخ آبستنی نداشتند (05/0p). نتیجه‌گیری: در برنامه‌های تلقیح مصنوعی و نیز جفت‌گیری طبیعی هم‌زمان ‌شده، گنجاندن روغن ماهی در جیره فلاشینگ می‌تواند بازده تولیدمثلی را بهبود دهد. همچنین توصیه می‌شود، از بكار بردن مكمل چربی پالم هیدروژنه در جیره فلاشینگ گوسفند اجتناب شود.