بيوتروريسم و جنگ‌افزارهاي بيولوژيك، از گذشته تا به امروز: يك مطالعه مروري كلاسيك

Bioterrorism and Biological Warfare, from Past to the Present: A classic review

بيوتروريسم، به هر گونه اقدام وحشت زا و آسيب رسان گفته مي شود كه با استفاده از آزادسازي يا انتشار عمدي عوامل بيولوژيك شديداً بيماري زا شامل انواعي از ميكروارگانيسم ها و يا سموم بيولوژيك، انجام پذيرد. با تهديدات فزاينده تروريسم، لازم است كه خطر مواجه با انواع ميكروارگانيسم ها به عنوان يك ابزار قدرتمند تهاجم و تهديد، جدّي گرفته شود. اين مقاله، به توضيح مفهوم جنگ افزارهاي بيولوژيك و روند توسعه تاريخي آن، با تأكيد بر تلاش ها براي كنترل تكثير اين نوع تسليحات در طول زمان مي پردازد. اثرات بالقوّه بيماري هاي مسري بر روي مردم و نيروهاي نظامي، از 600 سال قبل از ميلاد شناخته شده بود. استفاده از قربانيان طاعون به عنوان سلاح در جنگ هاي قرون وسطي و توسعه آبله بر ضدّ بوميان در آغاز كشف قاره آمريكا، توسعه جنگ افزارهاي بيولوژيكي در جريان جنگ جهاني اول، دوم و دوران جنگ سرد و حتي در آغاز هزاره سوم، همگي نشان از اهميت استراتژيك قدرت بازدارندگي ميكروارگانيسم هاي بيماري زا براي برتري جويي بعضي دولت ها و فرقه ها داشته و دارد. تلاش هاي تاريخي در استفاده از بيماري هاي عفوني به عنوان جنگ افزار بيولوژيكي، نشان مي دهد كه تمايز بين رخ داد طبيعي اپيدمي يك بيماري عفوني و وقوع آن در نتيجه يك حمله بيولوژيكي عمدي، بسيار مشكل است. همين ويژگي، به كارگيري آن را براي اهداف برتري جويي ميسّر ساخته است. توافقات بين المللي براي كنترل توسعه جنگ افزارهاي بيولوژيك همچون پروتوكل 1925 ژنو و كنوانسيون منع توسعه، توليد و ذخيره سازي تسليحات باكتريولوژيك و توكسيني نيز نتوانسته است به كنترل توسعه و به كارگيري جنگ افزارهاي بيولوژيك منجر گردد. مقاله حاضر از نوع مروري سنتي است و هدف از آن، افزايش آگاهي مردم به ويژه دست اندركاران امور پزشكي و مسؤولين كشور مي باشد.

Bioterrorism is defined as any terrorist action of intentional release or dissemination of highly pathogenic biological agents, including a variety of microorganisms or biological toxins. With the growing threat of terrorism, is necessary that the potential danger of various microorganisms ndash as a powerful tool of aggression and threat to be taken seriously. This review tries to explain the concept of biological weapons and their historical development process with an emphasis on efforts to control the proliferation of these types of weapons over the last century. Potential impact of infectious diseases on people and armed forces was known from since 600 BC. Using the victims of the plague as a weapon in medieval warfare and spread of smallpox as a weapon during the war against the Indians when initially America was discovered, the development of biological weapons during the World War I, World War II and the Cold War, and even since the beginning of the third millennium, all show the strategic importance of pathogenic microorganisms as a deterrent power for the superiority of some governments and cults. Historical attempts to use infectious diseases as biological weapons reveal that the distinction between a natural outbreak of an infectious disease and that of a deliberate biological attack is very difficult. Abusing this characteristic of infectious diseases has made it possible for the purposes of superiority. International agreements to control the development of biological weapons, such as ldquo the 1925 Geneva Protocolrdquo and ldquo the Convention on the Prohibition of the Development, Production and Stockpiling of Biological and Toxic Weaponsrdquo have not been able to control the development and using of biological warfare. The current paper is a classic review (Overview) article aiming at increasing the knowledge and awareness of people especially of health authorities and government officials.