بررسي تأثير آموزش آرام‌سازي بر مبناي تئوري رفتار برنامه‌ريزي‌شده، بر قاعدگي دردناك دانش‌آموزان

Effect Of Relaxation Education, Based on Theory of planned behavior On students’ painful dismenorrhea

زمينه و هدف: ديسمنوره يا قاعدگي دردناك، يكي از شايع‌ترين مشكلات زنان است. تئوري رفتار برنامه‌ريزي‌شده، يكي از تئوري‌هاي مهمي است كه فرآيند اصلي پذيرش رفتارهاي بهداشتي را توضيح مي‌دهد. اين مطالعه، آموزش آرام‌سازي بر مبناي تئوري رفتار برنامه‌ريزي‌شده بر شدّت و مدّت درد قاعدگي دردناك دانش‌آموزان دختر مشهد را مورد بررسي قرار داد. روش تحقيق: اين مطالعه نيمه‌تجربي، بر روي 160نفر از دانش‌آموزان سال اول مقطع متوسطه شهر مشهد در سال 1392 كه قاعدگي دردناك داشتند، انجام شد. دانش‌آموزان از پنج دبيرستان دخترانه منطقه 6، به‌صورت تصادفي انتخاب شدند و در دو گروه آزمون و كنترل قرار گرفتند. مداخله در چهار ﺟﻠﺴﻪ ﺑﺮﮔﺰار ﮔﺮدﻳﺪ. اطلاعات توسط پرسشنامه محقق‌ساخته، قبل و سه ماه پس از اجراي مداخله جمع‌آوري شد. داده‌ها پس از ورود به نرم‌افزار آماريSPSS  (ويرايش 16)، با استفاده از آزمون‌‌‌هاي آماري WilcoxonIndependent tTestو Paired ttest تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: پس از مداخله آموزشي، ميانگين امتيازات آگاهي، نگرش، درك كنترل رفتار، قصد و انجام حركات آرام‌بخش در گروه مداخله، به‌صورت معني‌داري افزايش پيدا كرد (P<0/05). اين تغييرات در گروه كنترل معني‌دار نبود؛ همچنين تفاوت آماري معني‌داري در هنجارهاي انتزاعي دو گروه بعد از مداخله مشاهده نگرديد. نتيجه‌گيري: مي‌توان گفت آموزش آرام‌سازي بر مبناي تئوري رفتار برنامه‌ريزي‌شده، در كاهش شدت و مدت درد دانش‌آموزان مبتلا به قاعدگي دردناك مؤثّر است.

Background and Aim: Dysmenorrhea is one of the most common problems in females. “Theory of Planned Behavior” is one of the important theories that explains the main process of adopting health behaviors. The present study assessed applying “ the Theory of Planned Behavior in relaxation training regarding the  severity and duration of painful dysmenorrhea in Mashhad girl students. Materials and Methods: In this Semiexperimental study, 160  first year intermediate students of Mashhad city who suffered from dysmenorrhea were assessed.They had been randomly selected from 5 girl high schools in the 6th educational district. They were divided into equal groups  “case” and “control”. Intervention was made in four sessions. The requisite  data was gathered by means of  a researcher designed questionnaire before  and 3 months after the education of the students. Finally, the obtained data was fed into SPSS software (v:16) using statistical  tests including   Wilcoxon, MannWhitney, Independent Ttest, Paired T and X2. Results: After educational intervention, mean level of knowledge, attitude, perceived behavioral control, and willed performance of relaxation techniques significantly increased  in the case group (P<0.05). These changes were not significant in the control group. Besides, no statistically significant difference in subjective norms was observed between the two groups after intervention. Meditation education group was increased significantly (P<0.05). Conclusion: Education of relaxation base on the Theory of Planned Behavior is effective in reduced pain intensity and its duration.