تأثير مداخله آموزشي مبتني بر الگوي اعتقاد بهداشتي بر رفتارهاي پيشگيري ‌كننده از بيماري تب مالت

Determine the effect of intervention on the adoption of preventive behaviours of the brucellosis was based on the health belief model

زمينه و هدف: تب مالت در اغلب نقاط دنيا به خصوص در كشورهاي در حال توسعه از لحاظ بهداشت عمومي و تأثير آن در وضعيت اقتصادي، اجتماعي جامعه داراي اهميت مي باشد. آموزش به جامعه به عنوان يكي از راهكاري اساسي در كنترل و پيشگيري از اين بيماري به شمار مي رود. لذا اين مطالعه با هدف تعيين تأثير مداخله آموزشي بر اتخاذ رفتارهاي پيشگيري كننده از بيماري تب مالت در شهرستان هاي قاينات و زيركوه بر اساس الگوي اعتقاد بهداشتي انجام شد. مواد و روش كار: در اين مطالعه نيمه تجربي 196 نفر از ساكنين شهرستان هاي قاينات و زيركوه به روش نمونه گيري تصادفي چند مرحله اي انتخاب و در دو گروه مداخله و كنترل تقسيم شد، سپس مداخله آموزشي با استفاده از مدل اعتقاد بهداشتي انجام شد. جهت جمع آوري داده ها از پرسشنامه اي مشتمل بر متغيرهاي دموگرافيك و سازه هاي الگوي اعتقاد بهداشتي استفاده شد داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS19 و آزمون هاي آماري تي مستقل، كاي اسكوئر و آناليز واريانس مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها: ميانگين سني افراد شركت كننده در گروه مداخله 8/8±2/33 و كنترل 4/9±5/34 سال بود. دو گروه قبل از مداخله از نظر آگاهي، شدت، منافع، موانع و خود كارآمدي درك شده با يكديگر تفاوت معني داري نداشتند در حالي كه بعد از مداخله ميانگين نمره در تمام سازه هاي مورد بررسي در گروه مداخله به طور معناداري بالاتر از گروه كنترل بود (001/0>P ) دو گروه مطالعه ازنظر جنس، تحصيلات، محل سكونت، شهرستان محل سكونت، وضعيت تأهل، وجود دام در منزل و سابقه تماس با دام باهم همسان بوده و اختلاف معني داري مشاهده نگرديد. (05/0P ) نتيجه گيري: اين مطالعه اثربخشي مداخله آموزشي بر اساس الگوي اعتقاد بهداشتي بر اتخاذ رفتارهاي پيشگيري كننده از بيماري تب مالت را تاييد مي كند. با توجه به نتايج اين مطالعه از الگوي اعتقاد بهداشتي مي توان به عنوان چارچوبي جهت طراحي مداخلات آموزشي به منظور پيشگيري و كنترل بيماري هاي قابل انتقال بين انسان و حيوان خصوصاً تب مالت استفاده كرد.

Background Objectives: Brucellosis has an important effect in public health and socioeconomic situation in the society at most regions in the world especially in developing country. Society education is one of the basic solutions for control and prevention in this disease. The aim of this study was to determine the effect of intervention on the adoption of preventive behaviors of the disease brucellosis was based on the health belief model. Material Methods: In this study, 196 residents of the Ghaenat and zirkoh provinces with the multistage random sampling method selected and divided into two groups intervention and control then the educational intervention was performed using the Health Belief Model, for gathering Data the questionnaire consisted of demographic and health belief model was used to analyze the data structures SPSS19 software and ttest, chisquare analysis, and analysis of variance was used. Results: The age average of the participate was in the interventions 33.2plusmn;8.8 and in the control 34.5plusmn;9.4 The two groups in terms of knowledge, severity, benefits, barriers and selfperceived differences were not significant, while after intervention the mean in all areas studied significantly higher in the intervention group than the control group. ) P0.001( Two groups in terms of age, education, place of residence, city of residence, marital status, presence of animals and animal contact with each other was similar and there was no significant difference. Conclusion: This study confirm the efficacy of the educational intervention program based on health belief model on preventive behaviors in the brucellosis disease. According to the results of this study we can use the health belief model as a framework for designing educational interventions for prevention and control Zoonosis disease, particularly brucellosis. Key word: health belief model, brucellosis, Ghaenat , zirkoh, educational intervention