مطالعه فراواني، سروتيپ و الگوي مقاومت آنتي بيوتيكي سالمونلاهاي جدا شده از گوسفندان در استان گلستان، ايران

سابقه و هدف: سالمونلاها از جنس باكتری‌های گرم منفی استوانه‌ای شكل و از خانواده انتروباكتریاسه، یكی از شایع ترین باكتری های قابل انتقال از حیوانات به انسان می باشند و به‌دلیل تنوع مخازن حیوانی و انتقال آنها از طریق مدفوع یكی از مهمترین و شایع‌ترین بیماری های زئونوز را ایجاد می كنند. سرووارهای مختلف سالمونلا می توانند موجب بروز گاستروانتریت، سپتی سمی و مرگ ناگهانی در انسان ها و چارپایان شوند. دام‌های اهلی چون گوسفند و بز كه از مهمترین منابع غذایی انسانی می باشند، از مخازن اصلی سروتیپ های مختلف سالمونلاهای زئونوز می‌باشند. همچنین مقاومت آنتی‌بیوتیكی در سالمونلاها در دهه‌های اخیر تبدیل به یك مشكل نوظهور شده است. هدف نهایی این مطالعه تعیین فراوانی دفع سالمونلا در نمونه های مدفوع گوسفندان به ظاهر سالم و سروتیپ و الگوی مقاومت آنتی بیوتیكی سالمونلاهای جدا شده در گله‌های روستایی استان گلستان بود. مواد و روش كار: تعداد 120 نمونه مدفوع به‌طور مستقیم از ناحیه ركتوم گوسفندان به‌ظاهر سالم تهیه شد. آلودگی نمونه­های مدفوع بدست آمده به سالمونلا از طریق كشت میكروبی و واكنش زنجیره ای پلیمراز، با استفاده از پرایمرهای ژن inv A، مورد بررسی قرار گرفت. سروتیپ و الگوی مقاومت آنتی بیوتیكی سالمونلاهای شناسایی شده نیز تعیین شد. مطالعات آماری با استفاده از نرم‌افزار SPSS (نسخه 20)، صورت گرفت، با استفاده از تست آماری كای اسكوار معنی‌دار بودن آماری داده ها مورد بررسی قرار گرفتند و مقادیر P برابر با 05/0 یا كمتر معنی‌دار در نظر گرفته شد. یافته‌ها‌: از 120 نمونه مورد بررسی، 20 و 22 نمونه به‌ترتیب به روش كشت میكروبی و واكنش زنجیره ای پلیمراز آلوده حامل سالمونلا بود. با وجود بالاتر بودن میزان شناسایی سالمونلا به روش واكنش زنجیره‌ای پلیمراز از روش كشت میكروبی، اختلاف مشاهده شده معنی دار نبود (05/0P˃). در این مطالعه تمامی نتایج مثبت با روش میكروبیولوژی، با روش واكنش زنجیره‌ای پلیمراز نیز تأیید شدند. سروتیپ های جدا شده شامل سالمونلا اینتریتیدیس (65 درصد) و سالمونلا تیفی موریوم (35 درصد) بود. میزان آلودگی به سالمونلا در 2 جنس نر و ماده مشابه بود (05/0P˃). بالاترین میزان دفع سالمونلا در مدفوع گوسفندان مورد مطالعه، در فصل پائیز مشاهده شد (05/0P˂). بیشترین میزان مقاومت در برابر سیپروفلوكسازین (75 درصد)، تتراسایكلین (60 درصد) و استرپتومایسین (60 درصد) بود. همچنین نتایج مطالعه اخیر بیانگر این مطلب است كه فورازولیدون آنتی بیوتیك‌ مناسبی می‌باشد زیرا كارایی بالایی بر ضد جدایه‌های سالمونلا نشان داد. نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه اخیر بیان‌گر نقش بالقوه گوسفندان به عنوان حاملین بالقوه سالمونلا می‌باشد و در نتیجه انجام مراقبت‌های لازم در پرورش و مصرف محصولات تهیه شده از این حیوانات در مناطق روستایی توصیه می‌شود. به طور كلی، نتایج به دست آمده بر نیاز به یك سیستم نظارت و پایش بر مقاومت‌های آنتی بیوتیكی نو ظهور در باكتری‌های بیماری‌زا در نشخواركنندگان و سایر حیوانات تأكید می‌كند.