«نگاهي به تصويرپردازي در نفثه‌المصدور»

A Look at Imagery in Nafseh al-Masdoor

نفثه المصدور شهاب الدين محمد زيدري نسوي، از شاهكارهاي نثر مصنوع و فني فارسي است. اين اثر واگويه هاي دروني و دلنوشته هاي نويسنده اي دردمند است كه با زباني تصويري به شرح سرگذشت آوارگي خويش، مقارن هجوم وحشيانۀ تاتار پرداخته است. زبان مصنوع و سرشار از تصوير نويسنده، به بهترين نحو گوشه هايي از تاريخ اين سرزمين را بازگو مي كند. هدف از پژوهش حاضر، كه به شيوۀ توصيفي تحليلي انجام شده، بررسي جايگاه تصوير و تصويرپردازي و ابعاد مختلف آن در نفثه المصدور است. به اين منظور پس از مقدمه اي كوتاه دربارۀ زمينۀ كار و اهداف پژوهش، مباحث اصلي در سه دستۀ شگردهاي تصويرسازي، كاركردهاي تصويرپردازي و انواع تصاوير، ذكر شده است. نتايج نشان مي دهد كه نويسنده با شكل دهي كانون هاي تصويري خاص در كنار تصاوير پراكندۀ موجود در متن؛ تقويت تصويرپردازي از طريق اجزاي كلام و بهره گيري از توانمندي هاي زباني و بياني نثر؛ تصاويري آفريده است كه يا تجربه هنري او را بازمي نمايد و يا با انتقال آن به مخاطب، حس همراهي و همدردي مخاطب را برمي انگيزد. تصاويري كه عمدتاً سطحي و اثباتي است و با ساختار اثر و نگرش نويسنده هم خوان.

Nafseh alMasdoor by Shahabedin Mohammad Zeidari Nasavi is one of the masterpieces of Persian elaborate prose. This book consists of the interior monologues and memoires of a sad writer who describes his selfexile and wanderings during the brutal intrusion of Mongols through an imagist language. The elaborate language of the writer which is full of images casts light on some dimensions of the history of Iran the best. The aim of this study is to investigate the place of imagery and its various dimensions in this work via descriptiveanalytic method. Doing so, after a brief introduction on the background of the work and the aims of the study, the main issues of this research are discussed in the three categories of techniques of imagery, the functions of imagery and the kinds of images. The results of this study show that the author has created the images which either reflects his artistic experiences or provokes the sympathy and accompaniment of the addressee through forming special image centers besides dispersed images in the text, strengthening imagery by parts of speech and using linguistic and rhetorical capacities of the prose. These images are mostly formal, positive and congruent with the structure of the work and attitude of the author.