توسعه مدلي عامل-بنيان براي شبيه سازي مكان‌مند رفتار عابران در گذر از خيابان و استفاده از پل‌هاي عابر پياده

Developing an agent-based model for spatial simulation of pedestrianʹʹs behavior passing across the street and using the pedestrian bridges

عناصر ترافيكي از اجزاي مهم در مديريت ترافيك محسوب مي شوند. ازدحام خودروها در شهرها سبب شده است كه عناصر ترافيكي در ايران بيشتر به‌صورت سواره‌محور باشند تا پياده‌محور و از اين رو كمتر به رفاه و امنيت عابران اهميت داده شده است. يكي از مهمترين عناصر ترافيكي كه تاثير بسزايي در امنيت عابران در گذر از عرض خيابان دارد، پل عابر پياده است. يافتن مكان نصب پل‌هاي عابر پياده معمولاً با توجه به آيين نامه‌ها و شرايط ذكر شده در آن‌ها انجام مي‌شود و كمتر نگاه تحليلي جامعي به اين موضوع شده است. اين امر سبب گرديده است كه بسياري از پل‌هاي عابر نصب شده از كارايي لازم برخوردار نباشند و افراد گذر از عرض خيابان را به استفاده از اين گذرگاه‌هاي امن ترجيح دهند. در اين تحقيق ضمن بهره گيري ازاطلاعات و ابزار تحليل مكاني، مدلي عامل-بنيان براي بررسي و پياده‌سازي رفتار عابران در گذر از عرض خيابان توسعه داده شده است. مدل عامل-بنيان امكان لحاظ نمودن فرايند تصميم گيري و شرايط دخيل در آن را فراهم مي آورد كه منتج به ارايه نتايجي نزديك به واقعيت مي شود. مدل توسعه داده شده براي ارزيابي چهار دستگاه پل عابر موجود در بلوار پاسداران شيراز مورد استفاده قرار گرفت. نتايج نشان داد كه كارايي كم استفاده‌ترين پل موجود با يك جا به جايي 150 متري مي تواند حدود 27 درصد نسبت به وضعيت فعلي افزايش يابد. سپس از مدل براي يافتن مكان مناسب براي نصب پنجمين پل استفاده شد و دو مكان براي اين پل پيشنهاد گرديد. نتايج مدل نشان مي‌دهد كه در صورت نصب پل پنجم در مكان‌هاي پيشنهادي، ميزان استقبال از آن بيش از چهار پل موجود خواهد بود.

Traffic elements are considered as important elemnts in traffic management. In Iran, overcrowding of automobiles in the cities led the traffic elemnts to be more vehicle-driven rather than pedestrian-oriented hence safety and well-being of pedestrains took less into consideration. Pedestrian bridge is one of the most important traffic elements which is strongly effects the security of pedestrians passing across the streets. Finding the best locations to install pedestrian bridges is normally done based on less comprehend and analytic prepared regulations. This causes low efficiency of many bridges and people choose the street itself instead of these safe passages. In this research alongside usage of spatial processing tools, an agent-based model is developed for assessing the pedestrians behaviors while going across the street. Agent-based model provides the possibility of taking the decision making process and its efficient situations into account which results in more reliable consequences. The developed model was used to evaluate four existent pedestrian bridges in Pasdaran Blvd, Shiraz. The results showed that performance of the least used bridge can be improved up to 27% by a 150 meters displacement. Then, the model was deployed to find two best places for a new bridge. The model anticipate that if a new bridge is constructed in each of new suggested locations, the pedestrians will use it more often than the existing four pedestrian bridges.