مكانيابي مراكز خدمات صنعتي ِكشاورزي با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي(GIS)، نمونه مورد مطالعه: ناحيه شهري مشهد

صنايع كشاورزي بنا برتعريف در هر كشور به صنايع مكمل پيش و پس ازكشاورزي تلقي مي­ شود كه به منظور ارزش افزوده و ­اشتغال بيشتر بخش كشاورزي ايجاد مي­ شود. استان خراسان رضوي با دارا بودن رتبه نخست تعداد بهره برداران واراضي زراعي بخصوص در محصولات نيازمند صنايع ازقبيل دام، گندم، زعفران و دانه هاي روغني -كه وجود بيش از نيمي از آن در ناحيه مشهد مي باشد- نشان دهنده پتانسيل بالاي توسعه در اين حوزه مي باشد. اولين گام ايجاد صنايع كشاورزي، مكانيابي بهينه استقرار آن است. عوامل موثر مكان يابي صنايع كشاورزي شامل 18 شاخص در 5 عامل شبكه حمل و نقل، فاصله بهينه از سكونت گاه ها، وضعيت شكل زمين و اقليم، قرار گيري در پهنه هاي با قابليت كشت و دسترسي به شبكه هاي زير ساختي به همراه سياست هاي دولت مي باشند. روش اين پژوهش، كمي و از نوع استقرايي مي باشد. بدين طريق كه ابتدا عوامل و شاخص ها و زير شاخص ها و لايه هاي تحليلي عام صنايع انتخاب شده و با استفاده از نرم افزار GIS اين لايه ها ارزش گذاري شده و عوامل و شاخص ها در عرصه پيكسل بندي شده­ ي محدوده مورد مطالعه، اندازه گيري شده است. با رويهم گذاري لايه ها در سلول هاي 6 هكتاري، امتياز شاخص ها وعوامل در ناحيه شهري مشهد از طريق جمع و ضرب امتياز عوامل هر سلول محاسبه گرديد. بر اساس نتايج پژوهش مشخص شد براي كشت زعفران، دانه هاي روغني، گندم و دام به ترتيب 9، 14، 5، 15سلول براي استقرار صنايع كشاورزي بيشترين امتياز را كسب نمودند. مناطق شرق و شمال شرق شهرستان چناران براي توليد دانه هاي روغني؛ مناطق جنوب شرق شهرستان فريمان، جنوب شرق شهرستان مشهد، شرق شهرستان چناران، جنوب طوس و شمال شرق شانديز براي توليد گندم؛ مناطق جنوب شرق شهرستان فريمان، غرب شهرستان پيوه ژن، جنوب طوس، غرب و جنوب تبادكان و جنوب شرقي شهرستان مشهد براي توليد زعفران مناسب مي باشد.