تأثير كاربرد برگي عناصر ريزمغذي (آهن و روي) بر عملكرد، اجزاي عملكرد و اسانس رازيانه (Foeniculum vulgare Mill.)

Effects of foliar application of micronutrients (Fe and Zn) on yield, yield components, and essential oil of fennel (Foeniculum vulgare Mill)

محلول‌پاشی با عناصر ریزمغذی یك روش مفید برای جذب سریع عناصر در گیاهان و جلوگیری از آلوده شدن خاك می‌باشد. به‌منظور بررسی تأثیر محلول‌پاشی با عناصر ریزمغذی (آهن و روی) بر عملكرد، اجزای عملكرد و اسانس رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) آزمایشی به‌صورت فاكتوریل بر پایه طرح بلوك‌های كامل تصادفی با سه تكرار در مزرعه تحقیقاتی دانشكده كشاورزی دانشگاه زنجان در بهار سال 1391 انجام شد. در این آزمایش محلول‌پاشی با آهن در چهار سطح (0، 1، 2 و 3 گرم در لیتر) و محلول‌پاشی با روی در سه سطح (0، 2 و 4 گرم در لیتر) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند كه بیشتر صفات مورد بررسی شامل وزن هزاردانه، عملكرد دانه، محتوا و عملكرد اسانس به‌طور معنی‌داری (05/0≥p) تحت تأثیر محلول‌پاشی با آهن و روی قرار گرفتند. بیشترین عملكرد دانه (96/2637 كیلوگرم در هكتار) از محلول‌پاشی با آهن و روی به میزان 2 گرم در لیتر بدست آمد. همچنین بیشترین عملكرد اسانس (71/75 كیلوگرم در هكتار) و محتوای اسانس (88/2%) از محلول‌پاشی با آهن 3 گرم در لیتر و روی 2 گرم در لیتر بدست آمد و كمترین میزان صفات مذكور از تیمار شاهد حاصل شد.

Foliar application of micronutrients is a useful technique for rapid absorption of minerals in the plants and avoids soil contamination. To evaluate the effect of foliar application of micronutrients (iron and zinc) on yield, yield components, and essential oil of fennel (Foeniculum vulgare Mill.), an experiment was conducted as factorial based on randomized complete blocks design with three replications at the Faculty of Agriculture, University of Zanjan during the growing season of 2012. In this experiment, the effect of foliar application of Fe (using ferrous sulphate) at four concentrations (0, 1, 2 and 3 gr.L-1) and foliar application of Zn (using zinc sulphate) at three concentrations (0, 2 and 4 gr.L-1) were investigated. Results showed that the majority of measured traits including number of umbels per plant, 1000-seed weight, grain yield, essential oil content and essential oil yield were significantly affected (p≤ 0.01) by combined application of iron and zinc. Therefore, the highest grain yield (2637.96 kg ha-1) was obtained in foliar application of Fe + Zn at a concentration of 0.2%. In addition, the highest essential oil content (2.88%) and essential oil yield (75.71 kg ha-1) were obtained in combined application of Fe 0.3% and Zn 0.2% and the lowest content of mentioned traits was obtained in control.