گونه‌شناسي و روش‌شناسي روايات تفسيري امام باقر(ع)

The Typology and Methodology of Interpretive Traditions of Imam Baqir (AS)

ائمّه اطهار(ع) مفسّران راستين قرآن كريم هستند. آنچه امام معصوم درباره قرآن تفسير مي‌نمايد، همان سخن قرآن است؛ چراكه آنان قرآن ناطق‌اَند وعلم تفسير آن را از رسول خدا(ص) اخذ كرده‌اند. از آنجا كه آن بزرگواران داناترين اين افراد به معارف قرآن بعد از آن حضرت(ص) مي‌باشند، در اين تحقيق بر آن شديم تا به روايات امام باقر(ع) در باب اين علوم بپردازيم. مقاله حاضر گونه‌ها و روش‌هاي تفسيري امام باقر(ع) را بررسي كرده است و نتيجه مي‌گيرد كه امام(ع) در سخنان خود، بسته به ظرفيّت و فضاي حاكم، به روش‌هاي گوناگون، از جمله علوم قرآني، تفسير قرآن با قرآن، تفسير قرآن با سنّت، جري و تطبيق، بيان تمثيل‌هاي قرآني، بيان باطن و ظاهر قرآن، زدودن شبهات، بيان مصداقي آيات و بُعد تربيتي و... از معارف قرآن را تبيين فرموده است.

Imams Baqir (AS) are the true interpreters of the holy Qur'an, and whatever they interpret about the Qur'an are the exact words of the Qur'an because they are the true walking Qur'an, and they have received the science of interpretation of the Qur'an from Prophet Mohammad (Pbuh). Since those noble Imams after Prophet Mohammad (Pbuh) are the most knowledgeable and the wisest people to the knowledge of Qur'an, in this study we have decided to deal with the traditions of Imam Baqir (AS) about this field of science. The current paper has examined the typology and interpretation methods of Imam Baqir (AS) and concludes that the Imam in his speeches, depending on the capabilities and the atmosphere of the society, has explained the knowledge of the Qur'an in several ways including: Qur'anic sciences, the interpretation of the Qur'an with the Qur'an, the interpretation of the Qur'an with Sunnah, Jerry and matching, the explanation of Qur'anic parables, the appearance and reality of the Qur'an, the dispelling of doubts, the referential expression of Qur'anic verses and educational dimensions etc.