مقايسه تراكم و محتواي مواد معدني و ميزان شيوع استئوپني و استئوپروز مهره‌هاي كمري در زنان يائسه فعال و غيرفعال

Comparison of the bone mineral density of lumbar spine in active and inactive postmenopausal women

مقدمه: وضعيت سلامت زنان پس از يائسگي به دليل كاهش سريع سطح استروژن به شدت تغيير مي كند. انجام فعاليت هاي پيشگيرانه مناسب مي‌تواند باعث سازگاري و سطح سلامت بالاتر در اين دوره شود. مطالعه حاضر با هدف مقايسه تراكم و محتواي مواد معدني و همچنين ميزان شيوع استئوپني و استئوپروز مهره‌هاي كمري در زنان يائسه فعال و غير فعال انجام شد. روش كار: اين مطالعه در سال1390 بر روي 12 زن يائسه فعال و 12 زن يائسه غيرفعال 5850 ساله انجام شد. گروه فعال تجربه حداقل 3 سال برنامه پياده روي (3 جلسه در هفته و هر جلسه يك ساعت) داشتند، در حالي كه گروه غير فعال هيچگونه برنامه ورزشي مشخصي نداشتند. تراكم و محتواي مواد معدني و ميزان شيوع استئوپني و استئوپروز استخوان ران به وسيله دستگاه DEXA اندازه‌گيري شد. تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از نرم‌افزار آماري SPSS (نسخه 16) و آزمون هاي كولموگروف اسميرنوف و تي مستقل انجام شد. ميزان p كمتر از 05/0 معني دار در نظر گرفته شد. يافته ها:تراكم مواد معدني مهره هاي كمري و مقادير Tscore زنان يائسه فعال در تمامي قسمت هاي اندازه گيري شده بيشتر از زنان غير فعال بود و تفاوت بين دو گروه از نظر آماري معني دار بود (002/0=p). همچنين محتواي مواد معدني استخوان زنان فعال (002/0=p) به جز مهره اول و دوم كمر و مقادير Zscore به جز مهره اول تا چهارم و كل كمر از زنان غيرفعال بالاتر بود و اين اختلاف از نظر آماري معني دار بود. ميزان شيوع استئوپني و استئوپروز نيز در زنان يائسه فعال كمتر از همتايان غير فعال بود. نتيجه گيري: شركت در فعاليت‌هاي بدني ساده نظير پياده‌روي مي تواند منجر به افزايش تراكم و محتواي موادمعدني در مهره‌هاي كمري و در نتيجه كاهش ميزان شيوع استئوپورز و استئوپني و همچنين كاهش خطر شكستگي‌هاي استخواني در زنان يائسه شود.

Introduction: Background and purpose: The female health status after menopause drastically changes due to rapid decrease in estrogen levels. Appropriate preventive measures can result in improved health and adjustment in this period. In this study, Bone Mineral Density (BMD) and Bone Mineral Content (BMC) of the lumbar spine, as well as the prevalence of spinal osteopenia and osteoporosis, were compared in active and inactive postmenopausal women. Methods: This study was performed in 2011 on 12 active and 12 inactive postmenopausal women aged 50–58. The active group had walking experience of  at least 3 years (three sessions per week, one hour per session) while the inactive group did not have any apparent physical activity. BMD and BMC and the prevalence of femoral osteopenia and osteoporosis were measured using the DEXA device. The data were analyzed by the KolmogorovSmirnov test and independent ttest, using the SPSS software (ver. 16). The values of P < 0.05 were considered significant. Findings: BMD of lumbar vertebrae and the Tscore values of postmenopausal women were higher in all measurements in active women, and there was a statistically significant difference between the two groups (P=0.002). BMC of the lumbar spine of active women was higher (P=0.002) compared with the inactive women, except in the first and second vertebrae. Furthermore, the values of the Zscore of the active women were higher compared with the inactive women except in the first to fourth vertebrae and total lumbar spine and the difference was statistically significant. Osteopenia and osteoporosis were less prevalent in active postmenopausal women compared to the inactive women. Discussion : Participating in simple physical activities such as walking can increase BMD and BMC of the lumbar spine and decrease the prevalence of osteopenia and osteoporosis as well as the risk of bone fractures in postmenopausal women.