اثر برهم كنش فسفر و شوري خاك بر توليد محصولات كشاورزي

فسفر پس از نیتروژن، دومین عنصر غذایی پرمصرف مورد نیاز گیاهان بوده و شوری نیز بعد از خشكی، دومین عامل محیطی محدود كننده رشد گیاهان در خاك های مناطق خشك و نیمه خشك می باشد. بر هم كنش بین فسفر و شوری در خاك های شور از اهمیت و پیچیدگی فراوانی برخوردار بوده و برای تولید بهینه محصولات كشاورزی در خاك های شور، مورد توجه است. نقش فسفر در تحمل به تنش شوری و همچنین نقش شوری در فراهمی و جذب فسفر توسط گیاه، در مطالعات مختلف مورد بررسی قرار گرفته و با توجه به رفتار پیچیده فسفر در خاك و پیچیدگی بر هم كنش بین فسفر و شوری، اتفاق نظر عمومی در مورد مدیریت كودی فسفر در خاك های شور وجود ندارد. نتایج اكثر مطالعات انجام گرفته در این زمینه، حاكی از آن است كه فسفر می تواند نقش مؤثر در مقاومت گیاهان به تنش شوری داشته و باعث بهبود رشد و عملكرد گیاهان در خاك های شور شود. هرچند كه در برخی از مطالعات، عدم تأثیر معنی دار و حتی اثر منفی فسفر بر تنش شوری نیز گزارش شده است. در رابطه با اثر شوری بر تغذیه فسفر گیاه، نتایج اكثر مطالعات بیانگر نقش منفی شوری بر فراهمی و جذب فسفر از خاك می باشد. هر چند كه در برخی از مطالعات، عدم تأثیر معنی دار و یا اثر مثبت شوری بر تغذیه فسفر نیز مشاهده شده است. با توجه به گسترش شوری در منابع آب و خاك كشور و اهمیت تغذیه معدنی گیاهان در خاك های شور، بررسی برهم كنش بین فسفر و شوری برای اعمال مدیریت كودی بهینه و صحیح در این خاك ها ضروری می باشد.