بررسي رابطه فرهنگ رشته‌اي با انواع فرهنگ‌هاي دانشگاهي در دانشگاه تبريز

A Study of Relationship Between Disciplinary Culture and Adademic Culture in University of Tabriz

در دهه اخير يكي از عوامل مؤثر بر موفقيت سازمآن‌هاي دانشگاهي، فرهنگ دانشگاهي بوده است كه توجه انديشمندان جامعه‌شناسي سازمان و مديريت را به خود مشغول كرده است. در عصر دانش از متوليان امور دانشگاهي انتظار مي‌رود با سرمايه‌گذاري در عرصه فرهنگ دانشگاهي ضمن شناسايي و خلق روش‌هاي توليد علم در جهت ترفيع مشكلات جامعه و صنعت، نقش فعالي را ايفا نمايند. بر اين اساس، هدف اصلي مقاله حاضر بررسي رابطه بين فرهنگ رشته‌اي با انواع فرهنگ‌هاي دانشگاهي است. لذا محققان درصدند با الهام از تئوري‌هاي برگ كوئيست ، توني برچر و... پيوندهاي پنهان اين دو را مكشوف سازند. روش تحقيق، پيمايشي است و جامعه آماري پژوهش حاضر در برگيرنده اعضاي هيأت علمي دانشگاه تبريز به تعداد 690 نفر است كه از اين تعداد، 156 نفر بر اساس فرمول كوكران و به شيوه نمونه‌گيري تصادفي انتخاب شده‌اند. روش آماري مورد استفاده شامل آزمون تفاوت ميانگين و رگرسيون چند متغيره بوده است. كليه آمارها و اطلاعات تحقيق حاضر (به‌دست آمده از پرسشنامه)، از طريق نرم‌افزار Spss17، تحليل است. نتايج حاكي از آن است كه تفاوت ميانگين فرهنگ دانشگاهي حاكم بر دانشكده‌هاي مختلف دانشگاه تبريز معنادار است. همچنين مشخص گرديد كه فرهنگ مشاركت‌پذير با ويژگي‌هاي بارزي همچون: توليد و تفسير دانش، پژوهش‌هاي مورد حمايت هيأت علمي، آزادي عمل دانشگاهي، امكان مطالعه استادان در حوزه تخصصي خود، تسلط عقلانيت، استقلال و فرهنگ حاكم بوده است. نهايت امر اينكه توان متغيرهاي مستقل مورد استفاده در تبيين واريانس متغير وابسته 34.5 درصد بوده است. مابقي، مربوط به تأثير ساير متغيرها بوده كه در تحقيق حاضر مطمح نظر محققان نبوده‌ است.

In the recent decade, academic culture has served as a major factor affecting the success of academic organizations and has drawn the attention of the sociological scholars working on the organization and management. In the Age of Knowledge the academic leaders are expected to play an active role through investing in academic culture in tackling the obstacles facing society and industry, besides identifying and creating methods of knowledge production. Thus, the present paper as its main purpose set to explore the relationship between disciplinary culture and various types of academic culture. To this end, we attempted to discover the latent links between the two categories in light of the theories advanced by Bergquist, Tony Becher, etc. The statistical population of this survey research included Cochrans theorem. The statistical approaches involved the difference of means test and multivariate regression. The statistics and data obtained from the distributed questionnaires were processed using SPSS 17 solution. The results suggested a significant difference between the academic culture predominating in each of the faculties of the university. It was also found out that the collegial  culture characterized by production and interpretation of knowledge, researches favored by the faculty members, academic discretion, the possibility for the professors to study in their specialties, predominance of rationality, and independence, represented the prevailing culture. Finally, the power of the applied independent variables in explaining the variance of the dependent variables was 34.5 percent, with the remaining being related to effect of other variables beyond the scope of the present work.