آموزش دستور زبان فارسي به خارجيان در چارچوب رابطه بين كاركردهاي زباني و صورت‌هاي دستوري

The assessment of grammatical content of some Persian language sources in pedagogical grammar perspective

دستور حوزه اي از زبان است كه به دليل طبيعت خاص و پيچيده آن همواره مورد نقد و بررسي بوده است. تحقيق حاضر در صدد پاسخ گويي به مسئله ماهيت دستور آموزشي و ميزان انعكاس آن در برخي از منابع آموزش زبان فارسي به غيرفارسي زبانان است. براي اين منظور ابتدا در چارچوب سطح بندي اروپايي، بعضي از منابع انگليسي را از حيث رابطه مفاهيم، كاركردها و صورت هاي دستوري متناسب با آنها در هر سطح تحليل نموديم و سپس ميزان آموزش اين عناصر مهم را در منابع آموزش زبان فارسي به غيرفارسي زبانان ارزيابي كرديم. نتايج پژوهش، حاكي از آن است كه قواعد دستور آموزشي انعكاس ضعيفي در منابع آموزش زبان فارسي به غيرفارسي زبانان دارد. ديگر آنكه، چينش محتواي دستوري در اين كتاب ها صورتي چرخه اي ندارد و شايد يكي از دلايل مهم آن عدم وجود معيار مشخص و مشترك در تدوين و سطح بندي كتاب هاي زبان فارسي به غيرفارسي زبانان است.

Abstract Grammar is an area of language which has been always investigated due to its particular and complicated nature. The present study is to answer the question of the nature of pedagogical grammar and its representation in Persian language sources specifically designed for nonIranians. Therefore in this experimental and descriptive study, the first step is to analyze the English language books considering the pedagogical framework defined by council of Europe and the relation between notions, functions and grammatical forms. Next is to assess the grammatical content of Persian books regarding teaching the three elements mentioned. The results indicate that pedagogical grammar is weakly seen in Persian sources and that their grammatical content is more linear than spiral due to absence of a common criterion in curriculum planning of books above mentioned.