بررسي اثرات برخي عوامل محيطي روي تنوع و تراكم دوكفه ايهاي سواحل ايراني درياي عمان

A survey on effects of environmental parameters on diversity and density of bivalves in the Iranian coasts of Gulf of Oman

به منظور بررسي اثر برخي عوامل محيطي نظير جنس بستر، عمق آب، اكسيژن محلول روي تراكم و تنوع دوكفه ايهاي سواحل ايراني درياي عمان ( از تنگه هرمز تا خليج گواتر )، تعداد 10 ايستگاه ثابت نمونه برداري انتخاب گرديد. جهت نمونه برداري از رسوبگير ون – وين با مساحت 1/0 مترمربع در سه تكرار استفاده شد و علاوه بر آن پارامترهاي فيزيكي و شيميايي از قبيل درجه حرارت، شوري، اكسيژن محلول و pH با استفاده از دستگاه CTD مورد سنجش قرار گرفت. . نمونه هاي جمع آوري شده با الكل %95 تثبيت و با رزبنگال رنگ آميزي گرديدند. در اين بررسي جمعا تعداد 43 جنس متعلق به 19 خانواده از دوكفه اي ها مورد شناسايي قرار گرفت. خانواده هاي Lucinidae با 55 درصد، Nuculidae با 13درصد، Tellinidae 7 درصد، Veneridae با 5 درصد و Yoldiidae با 5 درصد به ترتيب خانواده هاي غالب دوكفه اي ها را تشكيل دادند. نتايج حاصل از آزمون همبستگي (Pearson) ،ارتباط معني داري بين فراواني دوكفه ايها با pH ، اكسيژن محلول و ذرات سيلت نشان داد، بطوري كه بيشترين تراكم در ايستگاههايي است كه جنس بستر لومي –سيلتي ميباشد (r = 0/2 0/05>P). بين عمق و فراواني دوكفه ايها نيز ارتباطي قوي در سطح 1 درصد قابل مشاهده ميباشد. ( r =0/4 ، P<0/01 ). بعبارتي، با افزايش عمق آب از تراكم دوكفه ايها كاسته ميشود. نتايج بررسي حاضر نشان داد كه بين شاخص تنوع شانون با فراواني رابطه معكوسي وجود دارد. بدين معني كه با كاهش فراواني، تنوع افزايش مي يابد.

For study on effect of some environmental factors such as bottom structure, depth, dissolved oxygen on density and diversity of bivalves in the Iranian coasts of Gulf of Oman ( Hormoz strait – Gwatr Bay ) 10 stations were selected. A 0.1 m2 VanVeen grab sampler was used for collecting sediments in addition to the physical and chemical parameters such as temperature, salinity, dissolved oxygen and pH using the CTD device. 95% Ethanol and Rosebengal were used for fixing and staining. In this study, 43 genera of 19 families of bivalves were identified. Lucinidae (55%), Nuculidae (13%), Tellinidae (7%), Veneridae (5%) and Yoldiidae (5%) were dominant groups. Pearson analysis results showed correlation among bivalves abundance and pH , dissolved oxygen and silt ( P< 0.05 ; r = 0.2 ). As far as maximum density is in loamy silty sediments and there are negative significant correlation among depth and abundance of these (with increasing of depth ,the frequency of bivalves decreases) ( P < 0.01; r = 0.04 ).Results showed that with decreasing of density, diversity increases.