بررسي رابطه بيگانگي اجتماعي با بروز رفتارهاي پرخطر در بين نوجوانان شهر بجنورد

بـا توجـه بـه افزايـش بـروز رفتارهـاي پرخطـر در بيـن نوجوانـان، در ايـن پژوهـش ضمـن بررسـي ميــزان بــروز رفتارهــاي پرخطــر و ميــزان بيگانگــي اجتماعــي در بيــن نوجوانــان شــهر بجنــورد، تاثيــر بيگانگـي اجتماعـي بهعنـوان يكـي از عوامـل خطـر در بـروز رفتارهـاي پرخطـر موردسـنجش قـرار گرفتـه اســت. رفتارهــاي پرخطــر در شــش بعــد )خشــونت و حمــل ســاح ســرد، خودكشــي، مصــرف ســيگار، قليـان، مـواد مخـدر و مشـروبات الكلـي( و بيگانگـي اجتماعـي در چهـار بعـد )بيقدرتـي، بيهنجـاري، بيمعنايـي و تنفـر از خويشـتن( مـورد بررسـي قرارگرفتهانـد. ايـن مطالعـه مقطعـي بـه شـيوه پيمايـش انجـام شـده اسـت. جامعـه آمـاري شـامل نوجوانـان 19-15 سـال شـهر بجنـورد در سـال 1393 بـوده و حجـم نمونـه بـا 453 نفـر و نمونه گيـري بـه روش سـهميه اي برحسـب سـن و جنـس، گـردآوري شـده اسـت. نتايـج پژوهـش نشـان ميدهـد رفتارهـاي پرخطـر در بيـن پسـران بيـش از دختـران اسـت، امـا تفـاوت معنــاداري بيــن بيگانگــي اجتماعــي پســران و دختــران نوجــوان در شــهر بجنــورد وجــود نــدارد. بــروز رفتارهــاي پرخطــر و همچنيــن ميــزان بيگانگــي اجتماعــي در بيــن نوجوانــان بــا پايــگاه اجتماعــي و اقتصـادي پاييـن بيـش از سـاير نوجوانـان اسـت. بيـن بيگانگـي اجتماعـي و هـر چهـار بعـد آن رابطـه مثبـت و معنـاداري بـا بـروز رفتارهـاي پرخطـر نوجوانـان وجـود دارد. بديـن معنـا كـه بـا افزايـش بيگانگي اجتماعـي، بـروز رفتارهـاي پرخطـر در بيـن نوجوانـان نيـز افزايـش مييابـد. مـدل رگرسـيوني حاصـل از پژوهــش نشــان ميدهــد بيقدرتــي، بيمعنايــي، بيهنجــاري و تنفــر از خويشــتن )بهعنــوان ابعــاد چهارگانــه بيگانگــي اجتماعــي( و پايــگاه اجتماعــي اقتصــادي نوجوانــان درمجمــوع قابليــت پيشبينــي 5/12 درصــد از تغييــرات بــروز رفتارهــاي پرخطــر نوجوانــان شــهر بجنــورد را دارد. بــر اســاس ضرايــب اسـتاندارد بتـا، بيشـترين قـدرت پيشبينـي رفتارهـاي پرخطـر نوجوانـان بجنـورد مربـوط بـه متغيرهـاي بيهنجــاري و بيمعنايــي اســت. بـر اسـاس نتايـج پژوهـش برنامه هـاي پيشـگيري از بـروز رفتارهـاي پرخطـر بـر مبنـاي كاهـش احسـاس بيگانگــي اجتماعــي در بيــن نوجوانــان، بهويــژه نوجوانــان پايــگاه اجتماعــي اقتصــادي پاييــن پيشــنهاد ميگـردد. همچنيـن پيشـنهاد ميگـردد برنامهريـزي بـراي كاهـش احسـاس بيگانگـي در جهـت تاكيـد بـر نقـش نوجـوان بهعنـوان عامـل يـا كنشـگري فعـال در جامعـه طرحريـزي گـردد