پژوهشي پيرامون صحت انتساب رساله سلامان و ابسال به ابن‌سينا

A Study of the Truth of Attributing the Salaman wa absal Treatise to Ibn Sina

اين پژوهش به بررسي صحت انتساب رساله سلامان و ابسال به ابن‌سينا و نيز بررسي محتواي احتمالي آن، از طريق بررسي شواهد تاريخي، ميپردازد. در طول تاريخ نسخه‌هاي متعددي از داستان «سلامان و ابسال» تصنيف شده، اما نسخه ابن‌سينا همواره هم از حيث وجود و هم از حيث محتوا، محل ترديد بوده است. اين رساله كه از آن متن مستقيمي در دسترس نيست، برخلاف ديگر آثار ابن‌سينا تاكنون مستقلاً مورد تحقيق و بررسي قرار نگرفته و در دوره‌هاي گذشته كمتر به آن توجه شده است. براي بررسي وضعيت اين رساله، ابتدا شواهد موجود در ديگر آثار ابن‌سينا و سپس شواهد موجود در آثار ديگر فلاسفه بررسي ميشوند. طي اين بررسي، هم شواهدي كه بر اصل وجود يا عدم وجود اين رساله دلالت ميكنند مورد بررسي قرار خواهند گرفت و هم گزارشاتي كه در مورد محتواي احتمالي آن اطلاعاتي بدست ميدهند، ذكر خواهند شد. با انجام اين بررسي، اين نتيجه بدست مي‌آيد كه ابن‌سينا به احتمال زياد اين‌ رساله را تاليف كرده و وجود نسخه او قطعي است؛ هرچند در مورد محتواي آن شاهد قطعي وجود ندارد و صرفاً دو دسته گزارش در مورد دو نوع محتوا از آن موجود است. همچنين مشخص ميشود كه طي زمان پاره‌يي سو ‌تفاهمات تاريخي درخصوص اين رساله بوجود آمده كه منجر به پيش آمدن اشتباهاتي جدي در خصوص انتساب و محتواي آن شده‌اند.

This study examines the truth of attributing the Salaman wa absal treatise to Ibn Sina and explores its content based on historical proofs. Several versions of the story of Salaman wa absal have been composed in the course of history; however, Ibn Sina’s version is questionable in terms of both its existence and its content. Unlike his other works, the original text of this treatise is not available, and it has not been studied or investigated in its own right. Neither has it received much attention on the part of philosophers. Here, the writer initially examines the documents on the existence or non-existence of this treatise and, then, refers to certain reports which provide some information regarding its potential content. Accordingly, he concludes that Ibn Sina most probably wrote this work, and that his original version certainly exists. However, he maintains that there is no definite proof regarding its content and argues that there are merely two reports on two types of content for this treatise. Finally, he states that certain historical misunderstandings have occurred in relation to this work over time, which has resulted in committing some serious errors regarding its content and its attribution to Ibn Sina.