موانع معرفت در مثنوي مولانا

Barriers to cognition in maulana’s masnavi

فاعل شناسايي كه در نظر بسياري از فيلسوفان ناديده انگاشته شده در نظر مولانا اهميّت بسياري دارد. در نگرش او براي دستيابي به گزاره‌هاي مطابق با واقعيت، بايد در كنار بهره‌گيري از علم منطق و روشِ درستِ تحقيق، به تهذيب نفس و خودسازي هم توجه كرد. او عقيده دارد گناه، گذشته از همه خطرات و آسيب‌هايي كه براي حيات معنوي و مادي انسان دارد، واقع‌بيني او را هم با تهديدي جدي روبه‌‌رو مي‌سازد و مانع دستيابي او به حقيقت مي‌شود. در اين مقاله برآنيم با بررسي نظر مولانا دربارۀ گناهاني از قبيل حرص، طمع، غرض‌ورزي، پندار كمال و نظاير آنها نشان دهيم كه اين گناهان، چگونه در سامانه معرفتيِ انسان خلل ايجاد مي‌كنند. حاصل اينكه به نظر مولانا: از بين بردنِ حالت تعادل روحي، از بين بردنِ ابزارهاي شناخت، از بين بردنِ بي‌طرفي و انصاف، از بين بردنِ خاصيت آينگيِ دلِ انسان و وارونه كردنِ حقايق، برخي از آفاتي است كه گناهان بر سر راهِ معرفت پديد مي‌آورند.

AbstractThe subject which has been unobserved by lots of philosophers, has been so magnificent in Molana's point of view.In his idea, it is necessary to notice the sublimate besides the utilization of logic, to accomplish the proposition which are in accordance with the fact.Molana believes that besides every dangers and damages caused by seen to the human's worldly and spiritual life, the realism also faces the human with some threats that will not let him/her (human) to reach the truth. In present article we are going to show how the sins can cause problems to the human's understanding, by studying the sins including: cupidity, partiality, Illusion of perfection, and …the consequence is that, from molana's point of view, destroying the composure, recognition tools, neutrality, igne property .and truth conversing are some pestilences that seen places them in the way wich is conduced to cognition.Keywords: maulawi, masnavi, sin,epistemology, cognition.