شناسايي عوامل تسهيل كننده مؤثر بر صادرات كالاهاي فنآورمحور

Recognizing Facilitator factors affecting export of technologyoriented goods

توسعه صادرات كالاهاي فناورمحور و فراورده‌هايي كه سهم فناوري پيشرفته در ساخت آنها بالاست، يكي از اهداف مهم استراتژي بلندمدت توسعه صادرات كشور است. صادرات كالاها و خدمات فناورمحور به عنوان نقطه اوج فعاليت‌هاي علمي و فناوري است كه مي‌تواند منجر به ايجاد اشتغال پايدار، ارزش افزوده فراوان، اقتدار ملي و ثروت براي كشور شود. از اين رو در اين پژوهش شركت‌هاي فناورمحور صادركننده پارك فناوري پرديس كه زيرمجموعه معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري مي‌باشد، مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. در اين پژوهش با استفاده از روش آميخته اكتشافي، عوامل تسهيل‌كننده مؤثر بر صادرات كالاهاي فناورمحور با استفاده از پژوهشي كيفي از طريق روش تحليل محتواي كيفي جهت‌دار در پنج مقوله (اتاق بازرگاني، معاونت علمي فناوري رياست جمهوري، دولت در سطح كلان، همكاران بين‌المللي و سطح شركت) شناسايي شده و سپس در دو روش مدلسازي ساختاري تفسيري و روش ديمتل كه از رويكردهاي مدلسازي نرم هستند، پياده‌سازي شده است كه روابط علي و معلولي عوامل و همچنين مدل سطح‌بندي شده ساختاري تفسيري آنها استخراج شده و در‌نهايت نقش مؤثر دولت در توانمندسازي صادرات شركت‌هاي فناورمحور تأييد شده است.

Developing and increasing technologyoriented and high tech products export is one of the most important goals of Iran long term strategies. Exporting technologyoriented goods & services is the culmination of scientific & technological activities which may lead to sustainable employment, great surplus value, national power and wealth for the country. In this paper, technology oriented export companies of Pardis technology Park which are under supervision of presidential science and technology deputy have been studied. In this regard, by using exploratory mixed method, Facilitator factors affecting technologyoriented goods has been recognized by qualitative research through directional qualitative content analysis method in five categories (Chamber of Commerce, presidential science and technology deputy, government in macro level, international partners and cooperative level). At the next step these factors have been analyzed using interpretive structural modeling and Dematel method which are soft modeling approaches. Factors of casual relationships and also their interpretive structural graded model were extracted and factors relating to the government clusters are recognized as the most important Enablers for developing technologyoriented goods.