آثار ساختار سازماني و ويژگي‌هاي شغل بر رضايت شغلي و تعهد سازماني

The effects of organizational structure and job characteristics on job satisfaction and organizational commitment

اغلب سازمان‌ها براي هدايت و اثر بر نگرش‌ها و رفتارهاي كاركنان و نيز اطمينان از اثربخشي وسايل دستيابي به هدف‌هاي سازمان، از مجموعه متنوعي از سازوكارهاي كنترل استفاده مي‌كنند. از اين ‌رو با در نظر گرفتن جايگاه ويژه ساختار سازمان و نقش آن در هدايت نگرش‌ها و رفتارهاي كاركنان و ابعاد مختلف شغلي، هدف اصلي اين پژوهش، مطالعه آثار ساختار سازماني و ويژگي‌هاي شغل بر رضايت شغلي و تعهد سازماني است. پژوهش حاضر از نوع پيمايشي بوده و براي جمع‌آوري داده‌ها، از ابزار پرسشنامه استفاده مي‌شود. تعداد 350 نفر از كارمندان اداره‌هاي مختلف يك سازمان دولتي در شهر تهران به‌عنوان نمونه پژوهش در نظر گرفته شدند. براي تجزيه ‌و تحليل داده‌ها و آزمون فرضيه‌ها و مدل، از آزمون‌هاي ضريب آلفاي كرونباخ، تحليل مسير (رگرسيون چندگانه) و تحليل عاملي تأييدي (CFA) استفاده شد. يافته‌هاي پژوهش حاكي از اين است كه در ميان متغيرهاي ساختار سازماني، رسميت مهم‌ترين عامل اثرگذار منفي بر تنوع وظيفه، هويت وظيفه و استقلال شغلي محسوب مي‌شود. همچنين مي‌توان تمركز را به عنوان اصلي‌ترين عامل اثرگذار بر اهميت وظيفه و بازخور شغلي در نظر گرفت. علاوه بر اين در ميان متغيرهاي مربوط به ويژگي‌هاي شغل، بازخور شغلي بيشترين اثر را بر رضايت شغلي دارد. در‌نهايت نيز يافته‌هاي پژوهش نشان داد كه رضايت شغلي اثر مثبت و معناداري بر تعهد سازماني كاركنان دارد.

Most organizations use a variety of control mechanisms to direct and influence the attitudes and behaviors of employees, and assurance effectiveness of organizational goals attainment tools. So with regards the special status of organization structure and its role in leading the attitudes and behaviors of employees and various aspects of the job, the purpose of this paper is study effects of organizational structure and job characteristics on job satisfaction and organizational commitment in Tax affaire organization of Tehran. Present study is a descriptive survey and to collect data, a questionnaire has been used that 350 numbers of employees in the Tax affaire organization of Tehran were selected as research sample. In this research, for data analysis, hypothesis and model testing, Cronbach's alpha coefficient test, Path Analysis (Multiple Regression) and Confirmatory Factor Analysis (CFA) were used under the both SPSS and LISREL software. Research findings indicate that Among the organizational structure variables, formalization is the most important influencing negative factor on Skill Variety, Task Identity and Task Autonomy. Also, it can be regarded that centralization is the main influencing factor on Task Significance and Feedback. Moreover, Among the job characteristics variables, job Feedback has the maximum effect on job satisfaction. Finally, the research finding indicated that job satisfaction has a positive and significant effect on organizational commitment.