اثر افزودني هاي خوراكي بر مورفولوژي روده ي باريك، معدني شدن و مقاومت استخوان درشت ني جوجه هاي گوشتي و مرغان تخمگذار

Effect of feed additives on small intestinal morphology, mineralization and strength of tibia bone of broilers and laying hens

دو آزمايش جداگانه به منظور بررسي اثر استفاده از مكمل هاي آنتي بيوتيك، اسيد آلي، پروبيوتيك و پريبيوتيك بر اسيديته و مورفولوژي روده ي باريك و همچنين مواد معدني استخوان درشت ني و مقاومت آن در جوجه هاي گوشتي و مرغان تخم گذار انجام گرفت. در آزمايش اول تعداد 160 قطعه جوجه ي گوشتي نر سويه ي راس 308 با پنج تيمار، چهار تكرار و هشت قطعه جوجه در هر تكرار به مدت 42 روز و در آزمايش دوم تعداد 160 قطعه مرغ تخم گذار لگهورن سويه هاي لاين (W-36) با پنج تيمار، چهار تكرار و هشت قطعه مرغ تخم گذار در هر تكرار از سن 32 تا 42 هفتگي در قالب طرح كاملاً تصادفي مورد آزمايش قرار گرفتند. در انتهاي دوره ي آزمايش از هر تكرار 2 قطعه جوجه ي گوشتي و مرغ تخم گذار به منظور بررسي بافت شناسي روده ي باريك و خصوصيات استخوان درشت ني كشتار گرديد. نتايج نشان داد، مكمل اسيد آلي باعث كاهش معني دار pH ديودنوم و ژژنوم در هر دو گروه جوجه هاي گوشتي و مرغان تخم گذار گرديد (05/0P < ). طول ويلي و نسبت طول ويلي به عمق كريپت در جوجه هاي گوشتي تحت تاثير مكمل پروبيوتيك افزايش معني دار (05/0P < ) و در مرغان تخم گذار افزايش غيرمعني داري پيدا كرد. درصد كلسيم استخوان درشت ني جوجه هاي گوشتي در اثر مصرف مكمل اسيد آلي افزايش معني داري پيدا كرد (05/0P < ). در مرغان تخم گذار نيز مكمل اسيد آلي باعث افزايش معني دار درصد خاكستر استخوان درشت ني شد (05/0P < ). نتايج به دست آمده از اين آزمايش نشان داد كه استفاده از مكمل پروبيوتيك باعث بهبود خصوصيات مورفولوژي روده ي باريك جوجه هاي گوشتي و مكمل اسيد آلي باعث بهبود خصوصيات استخوان درشت ني جوجه هاي گوشتي و مرغان تخم گذارگرديد.

Two experiments were conducted to evaluate the effects of using antibiotic, organic acid, probiotic and prebiotic on acidity and morphology of the small intestine and tibia bone minerals and strength in broilers and laying hens. In 1st experiment 160 Ross-308 broilers in 5 treatments, 4 replicates and 8 birds in each replicate for 42 days and in 2th experiment 160 Hy- line (W36) laying hens in 5 treatments, 4 replicates and 8 hens in each replicate from 32-42 weeks of age were used in completely randomized design. At the end of each experimental period, 2 broilers and laying hens to investigate the histological of the small intestine and tibia characteristics were slaughtered. The results showed that organic acid supplementation significantly decreased pH of duodenum and jejunum in both broilers and laying hens (P < 0.05). Villus height and villus height to crypt depth ratio by use of probiotic in broilers significantly increased (P < 0.05) but in laying hens a non-significant elevation was observed. Tibia calcium percentage of broilers by use of organic acid significantly increased (P < 0.05). In laying hens, tibia ash was significantly increased by using of organic acid supplementation (P < 0.05). The results of this experiment showed that probiotic improves the characteristics of the small intestine morphology of broiler chickens and organic acid supplementation improves the characteristics of tibia in broilers and laying hens.