ممتنع شدن اجراي قرارداد با نگرشي تطبيقي به فقه، حقوق ايران و كامن لا

Comparative Analysis of Impossiblity of Contract Performance in the Islamic Jurisprudence, Iranian Law and Common Law

مقدورالتسليم بودن مورد معامله يكي از شرايط اساسي صحت قرارداد است. به موجب اين قاعده، از آن‌جا كه هدف نهايي همه عقود، وصول هريك از عوضين به طرف ديگر به جاي عوضي است كه او مي دهد، لذا تعهد ناممكن را بايد باطل شمرد. قاعده بطلان عقد به دليل تعذر وفا به آن، نه‌تنها در فقه و حقوق ايران مورد توجه است، بلكه در حقوق خارجي نيز منشا اثر بوده، تئوري‌هاي متعددي درباره آن مطرح شده است؛ چنان‌كه در كامن‌لا نه‌تنها غير ممكن شدن اجراي تعهد موجب سقوط تعهد متعهد مي‌گردد، بلكه عقيم شدن قرارداد يا منتفي شدن هدف يكي از طرفين از انعقاد عقد نيز از موجبان معافيت متعهد اعلام شده است. در مقاله حاضر، پس از بررسي تئوري‌هاي موجود در نظام كامن‌لا به بررسي موضوع در نظام حقوقي ايران با تكيه بر فقه خواهيم پرداخت.

Impossibility of performance in a contract is one of the basic conditions that render a contact null and void. Since the ultimate goal of all contracts is to fulfill a contractual promise, any type of commitment that is impossible to fulfill should be regarded null and void under this rule. This type of failure in a contract has been under careful scrutiny not only in the Islamic Jurisprudence and the Iranian law but also in foreign legal systems. Therefore, several theories have been allocated to this field. As such, in Common Law, any failure by the parties to fulfill a contractual promise due to the breach of contract or any cancellation of the aims of the contract has been considered as one of the reasons for the failure to implement a contract. Therefore, in this article, having examined the theories available in the Common Law, we analyze this case in the Iranian Law based on the Islamic Jurisprudence.