اثرات عصاره آبي برگ مورد(Myrtus communis) بر تغييرات كيفي قزل آلاي رنگين كمان پرورشي (Oncorhynchus mykiss)، شكم خالي، نگهداري شده در دماي 4 درجه سلسيوس

قزل آلاي رنگين كمان پس از صيد شديداً مستعد فساد ميكروبي، هيدروليتيك (Hydrolytic) و اكسيداسيون چربي ها مي باشد. بنابراين استفاده از مواد نگهدارنده جهت افزايش عمر ماندگاري اين محصول ضرورت دارد. عصاره برگ مورد داراي خواص ضد ميكروبي و آنتي اكسيداني قابل توجهي است. هدف از اين تحقيق بررسي اثر عصاره آبي برگ مورد بر تغييرات كيفي ماهي قزل آلاي رنگين كمان در شرايط نگهداري سرد (1±4 درجه سلسيوس) مي-باشد. در اين آزمايش ميزان تركيبات فنلي كل عصاره آبي برگ مورد به روش فولين سيكاتو (Folin-Ciocalteu)، توانايي مهار راديكال آزاد با استفاده از محلول دي فنيل پيكريل هيدرازين ((DPPH و توانايي جذب فلز به روش اسپكتروفتومتري بررسي گرديدند. قزل آلاي رنگين كمان بلافاصله پس از صيد شستشو شده و تخليه احشا انجام شد. تيمار مورد استفاده با در نظر گرفتن نتايج آزمون هاي اوليه، 5 دقيقه غوطه وري در عصاره آبي 5/0 درصد برگ مورد بود. نمونه برداري در روزهاي 0، 5، 10 و 15، طي دوره نگهداري در دماي 4 درجه سلسيوس صورت گرفت. اثر ضد ميكروبي عصاره با شمارش باكتري هاي سرمادوست به روش پورپليت ( (Purplate Methodبر روي محيط كشت PCA، ارزيابي شد. خصوصيات شيميايي بررسي شده شامل: اندازه گيري pH، انديس تيوباربيتوريك اسيد (TBARS) به روش اسپكتروفتومتري و ارزيابي تركيبات نيتروژني فرار (TVN) به روش كلدال(Kjeldahl) ، بودند. ارزيابي حسي قزل آلاي رنگين كمان توسط10 ارزياب آموزش ديده با بررسي ظاهر و رنگ، بو، بافت و وضعيت چشم صورت گرفت. ميزان تركيبات فنولي كل عصاره برابر با mg GA/ml 33/0±6/49، ميزان IC50 برابر با µg/ml03/0±20 و خاصيت كمپلكس كنندگي (Chelating activity) فلز عصاره بر اساس EDTA برابر با 97/43 % محاسبه شدند. غوطه وري ماهي در عصاره آبي مورد سبب كاهش شمارش سرمادوست ها بلافاصله پس از تيمار شد و به طور معنا داري روند فساد ميكروبي ماهي را كاهش داد، به طوري كه شمارش سرمادوست هاي نمونه هاي كنترل و تيمار شده با عصاره در روز 10 به ترتيب برابر با 29/7 و 91/5 log cfu/g بود. همچنين اكسيداسيون چربي و توليد تركيبات ازته فرار در نمونه هاي تيمار شده كاهش يافت و خصوصيات حسي در مقايسه با نمونه هاي كنترل بهبود يافت. بنابراين مي توان از عصاره آبي مورد جهت افزايش زمان ماندگاري قزل آلا طي دوره نگهداري سرد استفاده نمود. كاربرد آب به عنوان حلال، غلظت مورد نياز پايين عصاره و فراواني درختچه هميشه سبز مورد در ايران امكان كاربرد اقتصادي اين عصاره را به عنوان يك تركيب نگهدارنده طبيعي و جايگزيني مناسب براي تركيبات شيميايي ميسر مي سازد.

Rainbow trout fish is highly susceptible to microbial and hydrolytic spoilage as well as oxidative rancidity. Therefore, it is essential to use preservatives to extend the shelf life of this product. Myrtle Leaf extract has significant antibacterial and antioxidant properties. This research conducted to investigate the effect of aqueous extract of myrtle (Myrtus communis) leaves on farmed rainbow trout fish (Oncorhynchus mykiss) quality during chilled (4 ±1°C) storage. The amounts of total phenolic compounds through Folin-Ciocalteu method, free radical scavenging by DPPH solution and metal scavenging ability of the extract through spectrophotometric method, were determined. Rainbow trout have been washed and gutted immediately after fishing. Then, with regard to primary tests results, samples were immersed in aqueous extract of myrtle leaves with concentration of 0.5% for 5 minutes. Sampling has been done at days 0, 5, 10 and 15 during chilled (4 ±1°C) storage. Antimicrobial effects of mentioned extract were evaluated by enumeration of psychrophilic bacterial counts through the pour plate method, using PCA. Furthermore, the effects of extract on chemical properties of samples have been investigated through, pH measurement, spectrophotometric evaluation of TBARS and TVB-N content determination using Kjheldal method. Sensory evaluation determined by 10 trained panelists who were asked to evaluate the appearance and color, odor, texture and eye appearance of the samples. Total phenolic compounds, free radical scavenging (IC50) and metal scavenging ability of aqueous extract of myrtle were 49.6±0.33 mg GA/ml, 20±0.03 µg/ml and 0.042 mg/ml, respectively. Dipping the fish in the aqueous extract reduced the psychrophilic bacterial count immediately after the treatment and significantly retarded the microbial deterioration of treated fishes. So that, the psychrophilic bacterial count of control and treated samples on day 10 of storage were, 7.29 and 5.91 log cfu/g respectively. Moreover, lipid oxidation and production of volatile nitrogen compounds reduced in treated samples and sensory characteristics improved compared to control samples. Thus, the myrtle aqueous extract can be used to extend the shelf life of rainbow trout during chilled storage. The use of water as a solvent, the low required concentration of extract and abundance of evergreen myrtle bushes in Iran, provides the possibility of economic use of this extract as a natural preservative and suitable substitute for chemical compounds.