مديريت بدن در ايران دوره قاجار بر اساس گزارش‌هاي سياحان اروپايي

مديريت بدن به عنوان بخشي از رفتارهاي افراد براي حفظ سلامتي و زيبايي بدن همواره در طول تاريخ مورد توجه ايرانيان بوده است. در اين مقاله با استناد به گزارش‌هاي سياحان اروپايي، دو روشي كه ايرانيان در مديريت بدن در دوره قاجار به كار مي‌بردند، به شيوه تحليلي و توصيفي با استفاده از منابع تاريخي مورد بررسي قرار گرفته است تا نشان داده شود كه وضعيت مديريت بدن در دوره قاجاريه بر اساس گزارش‌هاي سياحان اروپايي چگونه بوده است.بررسي‌هاي نوشته‌هاي سياحان اروپايي نشان داد كه مديريت بدن در ايران دوره قاجار از سوي مردم به دو شيوه انجام مي‌گرفت. آنان از يكسو با استفاده از مواد آرايشي نظير حنا، نوعي رنگ، صابون و پوشيدن لباس‌هاي متنوع و همچنين با استفاده از انواع جواهرات به زيباساختن چهره خود مي‌پرداختند. روش ديگر در مديريت بدن تلاش‌هايي بود كه براي حفظ سلامتي بدن نظير استحمام، نظافت بدن، استفاده از توصيه‌هاي طب سنتي (حجامت‌كردن، زالوانداختن، بادكش‌كردن و استفاده از گياهان دارويي) و مراجعه به اطباء براي درمان بيماري‌ها صورت مي‌گرفت. در اين بين، شيوع انواع بيماري‌هاي مسري از طريق آب آشاميدني و حمام‌هاي عمومي، عدم دسترسي به پزشك حاذق و كمبود مراكز درماني از ديگر مشكلاتي بود كه مردم در دوره قاجاريه دچار آن شده بودند. اين مشكلات نيز به نوبه خود سلامتي افراد را تهديد كرده و گاهاً زمينه را براي شيوع بيماري‌هاي واگير فراهم مي‌كرده است.