ضايعات ناخن در كودكان مبتلا به بيماري دست، پا و دهان

Nail disorders in children suffering from hand, foot, and mouth disease

زمینه و هدف: بیماری دست، پا و دهان (Hand Foot Mouth Disease [HFMD])، سندرمی مسری است كه توسط ویروس‌های روده‌ای از خانواده‌ی پیكورناویریده ایجاد می‌شود. با توجه به اهمیت و كم‌بودن مطالعات درباره‌ی این بیماری و بروز ضایعات ناخنی در آن، مطالعه‌ی حاضر با هدف تعیین فراوانی انواع ضایعات ناخنی در كودكان مبتلا به بیماری دست، پا و دهان انجام شد. روش اجرا: در این مطالعه‌ی مقطعی، 84 كودك مبتلا به HFMD مراجعه‌كننده به درمانگاه بیمارستان بوعلی سینای شهر ساری در سال 94-1393، به روش تمام‌شماری انتخاب شدند. تشخیص HFMD، براساس یافته‌های بالینی توسط متخصص پوست یا متخصص اطفال گذاشته شد. محل بروز ضایعات پوستی، ثبت و برای كودكان واردشده به مطالعه، معاینات ناخن از جهت بررسی انواع ضایعات ناخنی در فواصل زمانی 2، 4، 6 و 8 هفته بعد از شروع بیماری انجام و محل درگیری ضایعه‌ی ناخنی به تفكیك انگشتان دست و پا و نوع درگیری ضایعات ناخنی ثبت شد. یافته‌ها: از 84 نفر بیمار با میانگین سنی± انحراف معیار 5/19±2/38 ماه، 3/58% مذكر بودند. 30 نفر (7/35%)، درگیری ناخن دست و 31 نفر (9/36%)، درگیری ناخن پا داشتند. شیوع onychomadesis در 4 هفته نسبت به 2 هفته پس از شروع بیماری (5/15% در مقابل 2/1% و 001/0>P) و در 6 هفته نسبت به 4 هفته پس از شروع بیماری (8/29% در مقابل 5/15% و 001/0=P)، با ارتباط معنی‌داری افزایش یافته بود اما شیوع آن در 8 هفته نسبت به 6 هفته پس از شروع بیماری، با ارتباط معنی‌داری كاهش یافته بود (9/17% در مقابل 8/29% و 007/0=P). نتیجه‌گیری: با توجه به شیوع نسبتاً بالای ضایعات ناخنی در كودكان مبتلا به HFMD لازم است آموزش همگانی درباره‌ی انواع علائم و عوارض HFMD، از جمله ضایعات ناخنی این بیماری، داده شود.

Background and Aim: Hand, foot, and mouth disease (HFMD) is a common contagious infectious disease. Because of the current limited knowledge about the etiology of this disease and its associated complications, especially nails lesions, we conducted this study to determine the prevalence of the nail disorders in children with HFMD. Methods: In this cross-sectional study, 84 children whom were referred to Bo Ali Sina Hospital in Sari, in 2013 and 2014, and were diagnosed as HFMD, were recruited using a census sampling method. Diagnosis of HFMD was made by a dermatologist or a pediatrician based on the clinical findings. Then, the skin lesions were recorded and the nails of all HFMD patients were examined to detect any nail disorder (onychomadesis, transverse ridging, etc.). Nail examinations were repeated fortnightly up to 8 weeks after the first visit. During this follow-up period, through using a questionnaire, the type of the nail lesions and their relationship with HFMD were recorded. Results: The mean±standard deviation (SD) age of the patients was 38.2±19.5 months, and 58.3% of the patients were male. At the time of HFMD diagnosis, 30 (35.7%) patients had hand and nail involvement. Thirty-one cases (36.9%) had toenails involvement. Onychomadesis frequency was higher 4 weeks after initiation of the disease in comparison with 2 weeks after the onset of illness (15.5% vs. 1.2%, P<0.001) and 6 weeks after the beginning of the disease compared to 4 weeks after the disease onset (29.8% vs. 15.5%, P=0.001) the frequency of nail involvement at 8 weeks after the disease onset compared to 6 weeks after the beginning of HFMD was decreased (17.9% vs. 29.8%, P=0.007). Conclusion: It is necessary to take measures for early detection and treatment of involved nails in HFMD. Periodic follow-up visits is recommended too.