اثربخشي توانبخشي شناختي بر خطاهاي املا دانش آموزان با نارسا نويسي

Effectiveness of Cognitive Rehabilitation on Dictation Errors of Students with Dysgraphia

مقدمه: ناتواني در املا از جمله شايع ترين اختلالات يادگيري است. درمان‌هاي رايج براي مشكل املا كارايي چنداني ندارند. لذا در پژوهش حاضر به بررسي اثربخشي توانبخشي شناختي بر خطاهاي املا دانش‌آموزان با نارسانويسي پرداخته شد. مواد و روشها: طرح مورد استفاده در اين پژوهش، طرح تك آزمودني با خط پايه چند گانه بود. نمونه پژوهشي تعداد 6 دانش‌آموز پسر مقطع دوم ابتدايي شهرستان تبريز با هوش نرمال و داراي مشكل املا بود كه مشكل باليني در هيچ يك از خرده مقياس‌هاي فهرست رفتاري كودك (Child Behavior Checklist يا CBCL) نداشتند. تعداد جلسات آموزشي 30 جلسه بود و جهت آموزش از نرم‌افزارSound Smart ، تكاليف شناختي مركز علوم مغز و شناخت دانشگاه كمبريج و نيز تكاليف مداد- كاغذي استفاده شد. براي ارزيابي تعداد خطاهاي املا از آزمون محقق ساخته املا استفاده شد. روشهاي آماري به كار رفته شامل محاسبه اندازه اثر، درصد بهبودي و تحليل چشمي نمودارها بود. يافته‌ها: در خطاهاي مربوط به مهارت ديداري، ميانگين اندازه اثر براي خط پايه-درمان 6 آزمودني برابر 03/1 (اندازه اثر متوسط) و ميانگين اندازه اثر براي خط پايه- پيگيري برابر 26/2 (اندازه اثر بالا) به دست آمد. همچنين در خطاهاي مربوط به مهارت شنيداري ميانگين اندازه اثر براي خط پايه-درمان براي 6 آزمودني 92/0 (اندازه اثر متوسط) و ميانگين اندازه اثر براي خط پايه- پيگيري برابر 15/2 (اندازه اثر بالا) به دست آمد. درصد بهبودي خطاهاي ديداري و شنيداري املا در مرحله پيگيري در مقايسه با خط پايه بيشتر از مرحله مداخله در مقايسه با خط پايه بود. نتيجه‎گيري: مي‌توان گفت كه برنامه توانبخشي شناختي مي‌تواند به عنوان روشي جديد و جذاب براي كودكان، در كنار ساير روش‌هاي متداول براي اختلال املا با در نظر گرفتن تفاوت‌هاي فردي مورد استفاده قرار گيرد.

Introduction: Dysgraphia in dictation is considered to be a common learning disability. Usual treatments for dysgraphia have been shown to be unsuccessful. In this study we investigated the effectiveness of cognitive rehabilitation on dictation errors. Materials and Methods: The design of the present study was a single-subject design with multiple baselines. Six male students of second elementary school of Tabriz, Iran with normal intelligence and dysgraphia were selected by the convenient sampling method. They did not have clinical problems in any subscales of the Child Behavior Checklist (CBCL). Using Sound smart software, cognitive assignments of brain and cognitive sciences of Cambridge University, and paper and pencil assignments performed thirty training sessions. A researcher based test was used to evaluate dictation errors. Statistical analysis methods included effect size calculation, improvement percent, and visual inspection of graphs. Results: In visual skill errors, mean of baseline-treatment effect size was 1.03 (moderate effect size), and mean of baseline-follow up effect size was 2.26 (high effect size) for 6 subjects. Furthermore, in auditory skill errors, mean of baseline-treatment effect size was 0.92 (moderate effect size), and mean of baseline- follow up effect size was 2.15 (high effect size) for 6 subjects. The improvement percent of these errors at follow up-baseline phase was greater than intervention-baseline phase. Conclusion: It would suggest that by considering the individual differences, the cognitive rehabilitation program can be used as a new and appealing method for children along with other common methods of treatment for dysgraphia.