تطبيق جهانبيني مولانا و فلوطين

The Outlook of Mulānā Jalāl-al Din Rumī and Plotinus: A Comparative Study

جهان‏بینى نگر شكلّى انسان به هستى وخویش است كه پاسخگوى سؤال‌های اساسى وی نیز هست؛این پرسش‌ها شامل جهان و چگونگی پدیدآمدن آن تا جایگاه موجودات و چگونگی هست شدن آنها و به‌ویژه نگاه به انسان و جایگاه او در هستی، تا تشریح جهان بعد از مرگ و در نهایت نگاه به پایان هستی است. فلوطین از اندیشمندان قرن دوم میلادی و از شاگردان افلاطون، با اندیشۀ خاص خود راه جدیدی در فلسفه گشود. مولانا جلال الدین بلخی، شاعر و عارف بزرگ فارسی‌زبان قرن هفتم هجری قمری نیز با عرفان عاشقانۀ خود نگاه خاصی به هستی داشته است. پرسش اصلی كه این پژوهش در پی پاسخ به آن است، چگونگی نگاه این دو اندیشمند به هستی است. برای یافتن پاسخ با توجّه به روش تطبیقی، به تحلیل تطبیقی شاخصه‌های جهان‌نگری در آثار فلوطین و مولانا پرداخته‌ایم و با  بررسیوتجزیهوتحلیل،ارتباطهاوشباهت‌هایو تفاوت‌ها بین جهان‌شناسی آنان مشخص گردیده است. نتیجۀ كلام آنكه هستی‌شناسی مولانا و فلوطین به هم نزدیك است؛ با این حال تفاوت­هایی هم در این مورد دیده می‌شود.

Outlook, as the human view to world and himself/herself, provides answers to the fundamental questions of man about the world, the creation of world, the situation of creatures in the world, the position of man in the world, the afterlife world and the end of existence. Plotinus, one of the thinkers of the 2th century, has opened a new way in philosophy. Mulānā Jalāl-al Din Rumī, the Persian poet and mystic of the 12th century, based on his mystical outlook, has a special view regarding being and world. The main question of the present article is about how these two thinkers view existence and being. For answering the question, at first, we analyze their ideas about world-view and then study the similarities and differences of them.