بررسي رابطه‌‌ ناامني غذايي با كوتاه‌قدي توأم با چاقي و اضافه وزن كودكان 11-7 ساله شهرستان زابل در سال 1394

The Relationship Between Food Insecurity and Stunting Combined with Obesity and Overweight in Children Aged 7 to 11 Years in Zabol, Iran

مقدمه و اهداف: غذا از جمله نیازهای اصلی انسان است، كه در قالب«امنیت غذایی» مطرح می‌شود. این مطالعه با هدف بررسی رابطه‌وضع ناامنی غذایی با كوتاه‌قدی توأم با چاقی و اضافه وزن در كودكان 11-7 ساله شهرستان زابل انجام شد. روش كار: این مطالعه طی 2 مرحله انجام شد در مرحله اول (مقطعی) 3443 دانش‌آموز 11-7 ساله با نمونه‌گیری طبقه‌ای– خوشه‌ای و در مرحله دوم تمام كودكانی كه بر اساس نمودار رشد CDC دچار كوتاه‌قدی توأم با چاقی یا اضافه وزن (56 نفر) بودند؛ به عنوان گروه «مورد» و 112 دانش‌آموز كه بر اساس همان استاندارد دارای قد و وزن مناسب برای سن بودند؛ به عنوان گروه «شاهد» انتخاب شدند. دانش‌آموزان گروه مورد و شاهد از لحاظ سن، جنس و دبستان هم‌سان بودند. برای ارزیابی امنیت غذایی خانوار پرسشنامه امنیت غذایی 18 گویه‌ای (USDA) با مصاحبه از مادران تكمیل شد. یافته‌ها: شیوع كوتاه‌قدی 95/17 درصد، چاقی 56/4 درصد، اضافه وزن 98/10 درصد و شیوع كوتاه‌قدی توأم با چاقی و اضافه وزن 71/1 درصد در جمعیت مرحله‌ی اول مطالعه بود. بین ناامنی غذایی با كوتاه‌قدی توأم با چاقی و اضافه وزن ارتباط آماری معنی داری نشان داد. به طوری كه ناامنی غذایی در گروه مورد با وضع اقتصادی ضعیف، زندگی در منزل استیجاری، شغل كارگر و بیكار برای سرپرست خانواده و سطح سواد پایین سرپرست ارتباط آماری معنی‌داری را نشان داد. نتیجه ‏گیری: از آن‌جا كه بین ناامنی غذایی و كوتاه‌قدی توأم با چاقی و اضافه وزن ارتباط آماری معنی‌داری نشان داد؛ طراحی برنامه‌های مداخله‌ای برای پیش‌گیری یا كاهش نا امنی غذایی ضروری به نظر می‌رسد.

Background and Objectives: Food is one of the major needs of the humans that is defined in the context of food security. The objective of this study was to find the relationship between food insecurity and stunting combined with obesity and overweight in children aged 7-11 years old in Zabol. Methods: This study had two phases. In the first phase (cross-sectional), 3443 students aged 7-11 years old were selected with stratified – cluster sampling. In the second phase, all of the children with stunting and obesity or overweight based on the CDC growth chart comprised the case group and 112 students with normal height and weight based on the CDC growth chart comprised the control group. The case and control groups were matched in terms of age, sex, and school. The food security USDA questionnaire that consists of 18 items was completed through interview with mothers to evaluate the family food security. Results: The prevalence of stunting, obesity, and overweight was 17.95%, 4.56%, and 10.98% respectively and the prevalence of stunting combined with obesity and overweight was 1.71% in the first phase of the study. There was a significant relationship between food insecurity and stunting combined with obesity and overweight. Food insecurity had a significant relationship with low economic status, living in rented homes, labor job and unemployment of the household head, and low education level of the household head in the case group. Conclusion: Because of the significant relationship between food insecurity and stunting combined with obesity and overweight, it is necessary to design interventional programs to prevent or reduce food insecurity.