رويكردهاي نظري در تطور نظام‌هاي رده‌بندي منابع كتابخانه‌اي

Theoritical approaches in developments of library classification systems

هدف: مرور نظریه‌ها و مطالعات نظری در حوزه رده‌بندی منابع كتابخانه‌ای و سیر تاریخی آنها به‌منظور شناسایی رهیافت‌ها و تحولات حوزه رده‌بندی.روش/ رویكرد پژوهش: به‌صورت كتابخانه‌ای و با استفاده از تحلیل متون و نظریه‌های رده‌بندی انجام شده است.یافته‌ها: نظریه‌های عمده‌ای كه در طراحی نظام‌های رده‌بندی منابع كتابخانه‌ای مطرح شده‌اند عبارت‌اند از نظریه پشتوانه انتشاراتی، نظریه اجماع و توافق آموزشی و علمی، نظریه رده‌بندی پدیده‌محور دانش، نظریه سطوح یكپارچه، نظریه نظم تكاملی، رده‌بندی مقوله‌ای اطلاعات، و رده‌بندی دودویی. یافته‌ها نشان داد كه رویكردهای جاری در سازماندهی، از رده‌بندی‌های ایستای جهان ثابت دانش به رده‌بندی جهان پویای مفاهیم و از رویكرد قیاسی به رویكردی استقرایی تغییر یافته است.نتیجه‌گیری: نظریه‌ها با توجه به مقتضیات زمان و در پاسخ به معضلات نظام‌های رده‌بندی دانش بشری شكل گرفته‌اند، سیر تحول این نظریه‌ها نه كاملاً انباشتی و نه كاملاً خطی است. هریك از رده‌بندی‌ها نیز در سیر تكاملی خود متأثر از دیگر طرح‌ها بوده‌اند.

Objective: The aim of this study is to investigate the theories and theoretical studies in the field of library classifications and historical context of them in order to identify the approaches and developments in the field of classification.Methodology/Approach: The method of research was literature review and investigation of the theory of classifications.Results: The main theories in the designing of library classification systems that have been proposed include: Theory of Literary Warrant, Theory of scientific and educational consensus, Theory of phenomenon based knowledge organization classification, theory of integrative levels, Theory of Evolutionary Order, Information Coding Classification, and Universal Binary ClassificationConclusion: Current approaches in the knowledge organization have been shifted from static classification to dynamic, from universe of knowledge to universe of concepts and from deductive approaches to inductive approaches.Keywords: Theory of Literary Warrant, Theory of scientific and educational consensus, Theory of phenomenon based knowledge organization classification, theory of integrative levels, Theory of Evolutionary Order, Information Coding Classification, and Universal Binary Classification.